Według raportu „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2019” wśród pracowników biurowych i fizyczno-umysłowych 29 proc. odczuwa stres w miejscu pracy od czasu do czasu, 42. proc. często, a 14 proc. praktycznie cały czas. W sumie to uczucie nie jest obce aż 85 proc. z nas. Bardzo rzadko stres towarzyszy 13 proc. polskich pracowników, a zaledwie 3 proc. stwierdziło, że ich praca nie jest stresująca.
Z raportu wynika, że stres w pracy jest na tyle uciążliwym czynnikiem, że aż 87 proc. badanych przyznało, iż jeśli miałoby wybór, zdecydowałoby się na pracę w miejscu oferującym niższą płacę, ale lepsze warunki psychospołeczne. - Ogólna atmosfera wpływa nie tylko na efektywność wykonywania zadań, ale i satysfakcję pracowników, ich samopoczucie przynależności do zespołu i zdrowie psychiczne - mówi Przemysław Tomaszewski, regionalny kierownik BiOZ i Ochrony Środowiska w Lafarge w Polsce, ekspert Koalicji Bezpieczni w Pracy.
Potwierdzają to wyniki raportu „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2019”, w którym respondenci wśród czynników mających wpływ na efektywność pracy na pierwszym miejscu wskazywali atmosferę pracy (53 proc.), a na drugim stres (49 proc). Jednocześnie 53 proc. osób przyznało, że w ich miejscu pracy pracownicy zwalniają się z powodu warunków pracy, takich jak np. stres, a także presja czy godziny pracy.
Eksperci zapytali również o przyczyny stresowania się w miejscu pracy. Najwięcej badanych wskazało na presję czasu, zbyt mało czasu na wykonanie zadań (39 proc.) oraz nadmiar obowiązków, „przeładowanie” pracą (37 proc.). Na te problemy zwrócili uwagę pracownicy wszystkich branż, od budownictwa przez handel po administrację. Z kolei niewystarczające wynagrodzenie za wykonywaną pracę było przyczyną stresu dla 31 proc. badanych, odpowiedzialność zawodowa, obawa przed wyrządzeniem szkody, straty, krzywdy dla 30 proc.. Najrzadziej wskazywano na lęk przed utratą pracy i niepewność zatrudnienia (21 proc.) oraz relacje i interakcje z przełożonym czy innymi pracownikami (18 proc.).
- W czasach tak zwanego rynku pracownika, kiedy bezrobocie jest na niskim poziomie, i to pracodawcy muszą zabiegać o nowych pracowników, te odpowiedzi wydają się dość zaskakujące - zauważa Ewa Gawrysiak, sales & end use market manager Eastern Europe & Russia, TenCate Protective Fabrics, ekspert Koalicji Bezpieczni w Pracy. - Można tutaj wyciągnąć dość daleko idący wniosek, że pracownicy w większości przypadków uważają pracę pod presją czasu i nadmiar obowiązków za coś zupełnie normalnego - dodaje Gawrysiak.
Stres, czyli mniejsze bezpieczeństwo
Jak stres wpływa na bezpieczeństwo pracowników? W badaniu zaledwie 15 proc. respondentów przyznało, że stres działa na nich w pozytywny sposób. Jednocześnie większość (69 proc.) oceniła wpływ czynników psychospołecznych na zdolność do poprawnego wykonywania obowiązków zawodowych jako wysoki.
- Nie da się ukryć, że stres w pracy ma kluczowe znaczenie nie tylko dla samopoczucia pracownika, ale także jego relacji ze współpracownikami i przełożonymi. Jednocześnie często negatywnie wpływa na standard wykonywanej pracy - mówi Elżbieta Rogowska, wiceprezes ds. operacyjnych w PW Krystian, ekspert Koalicji Bezpieczni w Pracy.
Jak dodaje, stres może mieć znacznie bardziej dotkliwe skutki, włącznie ze spadkiem poczucia bezpieczeństwa pracownika. W przeprowadzonym badaniu respondenci przyznali, że w ich miejscu pracy zdarzył się wypadek spowodowany stresem bądź nadmiarem obowiązków albo presją czasu wielokrotnie (9 proc.) bądź raz lub kilka razy (33 proc.).
Jak poprawić sytuację
Zdaniem Rogowskiej w pierwszej kolejności należy włączyć tematykę zagrożeń psychospołecznych do harmonogramu szkoleń. Jak pokazują wyniki raportu, tylko w 58 proc. przypadków podczas szkolenia bhp podejmowane były zagadnienia związane z czynnikami i zagrożeniami psychospołecznymi. Szczególnie alarmujące są wyniki dla branży opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, gdzie mimo specyfiki wykonywanej pracy ten temat był omawiany najrzadziej.
Ale to nie wszystko. - Tutaj niezwykle ważna jest rola pracodawcy i stałe poszukiwanie sposobów radzenie sobie z sytuacjami stresującymi - mówi Paweł Pawlik, kierownik działu BHP DHL Parcel, ekspert Koalicji Bezpieczni w Pracy. - Staramy się zapewnić wsparcie naszym pracownikom od pierwszego dnia zatrudnienia. Przykładowo w naszym centrum obsługi klienta już podczas szkolenia wstępnego i procesu wdrożenia omawiamy dokładnie ryzyko zawodowe na danym stanowisku, prawa pracowników czy system przerw, które w przypadku osób, pracujących bezpośrednio z Klientem, są dłuższe. Pracownicy biorą również udział w wewnętrznych i zewnętrznych szkoleniach z zakresu radzenia sobie ze stresem - dodaje Pawlik.
Zdaniem ekspertów warto również zwrócić uwagę na zapewnienie pracownikom odpowiednich narzędzi do pracy. - Co prawda w badaniu Koalicji Bezpieczni w Pracy wzięli udział pracownicy umysłowi i fizyczno-umysłowi, którzy mają ograniczone potrzeby odnośnie zapewnienia chociażby właściwej odzieży. Warto jednak podkreślić, że brak środków ochrony indywidualnej u pracownika fizycznego ma kluczowe znaczenie i może bezpośrednio wpływać na niski stan bezpieczeństwa pracownika, co potęguje jego stres, który z kolei przekłada się na wzrost niebezpiecznych zachowań – w ten sposób tworzy się zamknięte koło - twierdzi Ewa Gawrysiak.
Lekcję muszą odrobić nie tylko bhpowcy, pracodawcy, ale również ustawodawca. - Zapewnienie pomocy pracownikom w zapewnieniu prawidłowych warunków psychospołecznych w środowisku pracy to nie tylko rola pracodawcy, ale również ustawodawcy. W polskim prawie brakuje precyzyjnych przepisów, które chroniłyby pracowników przed negatywnymi skutkami czynników psychospołecznych, w tym związanych ze stresem. Zgodnie z raportem Koalicji Bezpieczni w pracy aż 65 proc. respondentów uważa, że potrzebne są zmiany prawne w tym zakresie - mówi Marek Maszewski, dyrektor działu nadzoru w firmie SEKA, ekspert Koalicji Bezpieczni w Pracy.
Badanie zostało przeprowadzone w daniach 29.07-09.08.2019 r. na zlecenie Koalicja Bezpieczni w Pracy, w skład której wchodzą CWS Polska, PW Krystian, TenCate Protective Fabrics, Lafarge w Polsce, SEKA S.A., Inter Cars i DHL w Polsce, reprezentowany przez dwie dywizje - DHL Parcel i DHL Supply Chain. Cel Koalicji realizowany jest poprzez działalność edukacyjną na temat obowiązujących norm i procedur oraz pokazywanie dobrych praktyk oraz informowanie o korzyściach wynikających z wdrażania wysokich standardów bezpieczeństwa w miejscu pracy.
KOMENTARZE (0)