Kara za macierzyństwo i premia za ojcostwo to niestety standard w Polsce

8 na 10 badanych kobiet wróciło do aktywności zawodowej po urlopie związanym z wychowaniem dzieci. To pozytywna tendencja, która wskazuje na to, że większość pań nie decyduje się porzucać kariery, by oddać się w pełni obowiązkom domowym. Okres przerwy w karierze, który deklarują badane matki poświęcające się wychowywaniu dzieci, to średnio 1-2 lata – tak odpowiedziało 35 proc. badanych. Niemal ¼ (24 proc.) rezygnuje z pracy zarobkowej na okres od ponad 2 do 3 lat.

- Narodziny potomstwa to dla wielu rodziców szczęśliwy czas, ale także moment zawodowych i ambicjonalnych dylematów dla matek. Niejednokrotnie oznacza on bowiem czasowe wyhamowanie rozwoju kariery. Choć widzimy, że większość badanych matek nie wycofuje się z rynku pracy po zakończeniu urlopu związanego z wychowaniem dziecka – czyli odnajdują się one w ponownym wejściu na rynek przy jednoczesnym wychowywaniu potomstwa – to nie chcą być zupełnie samowystarczalne. Z naszych danych wynika, że większość kobiet chciałaby, aby ich partnerzy korzystali z urlopu rodzicielskiego w nowej, planowanej formie, jeśli mieliby do tego prawo. Taka sytuacja, poza wieloma innymi zaletami, może zmniejszać w przypadku wielu pań ryzyko negatywnego wpływu przerwy na szansę rozwoju z sukcesem kariery zawodowej – mówi Jolanta Lewandowska-Bitkowska, HR business partner w Grupie Pracuj.

Czytaj więcej

Będzie nowy, długi urlop, którego nie opłaci się wziąć. Wszystko przez jeden przepis

Doświadczenia i uczucia po powrocie do pracy są raczej pozytywne

Przebadane kobiety, które wróciły po przerwie wychowawczej do pracy, dobrze oceniają swoje relacje ze współpracownikami (76 proc.), a także poziom wykonywanych przez siebie obowiązków zawodowych (74 proc.) i ponowne wdrożenie się w tryb pracy (70 proc.).

źródło: Tata na (nowym) rodzicielskim, Pracuj.pl

Czynnikiem wspomagającym kobiece powroty do pracy jest fakt, że aż 65 proc. z nich dobrze ocenia wsparcie partnera w opiece nad dzieckiem. Współpraca w wychowaniu potomstwa bezpośrednio przekłada się na większą łatwość stopniowego wdrażania się w zawodowe zadania po zakończeniu urlopu związanego z wychowaniem dzieci. Z kolei otrzymywanie wsparcia ze strony partnerki deklaruje 79 proc. badanych mężczyzn.

Rozbieżności są jednak widoczne w zakresie podziału zadań między partnerami i ich wpływu na relacje w związku. Zdaniem znacznej większości mężczyzn (71 proc.) ich relacje z partnerkami w obliczu obowiązków wychowawczych są pozytywne. Zdania tego nie podzielają jednak w tym samym stopniu kobiety. Tylko nieco więcej niż połowa (54 proc.) ocenia pozytywnie wpływ zadań związanych z opieką nad dzieckiem na relację z partnerem. Aż 15 proc. badanych kobiet przedstawia rozwój relacji w tym kontekście w negatywnym świetle, dla porównania podobną opinię ma o ponad połowę mniej mężczyzn (8 proc.).

Czynnikiem wspomagającym kobiece powroty do pracy jest wsparcie partnera (fot. Shutterstock)

- Podobne różnice widać w ocenie dobrostanu psychicznego oraz poczucia własnej wartości. W każdym z tych wypadków to badani ojcowie deklarują lepsze samopoczucie niż matki. Różnice są zatrważające. Aż 23 proc. matek źle ocenia swój dobrostan psychiczny w okresie pierwszych 12 miesięcy po urodzeniu dziecka. Wśród mężczyzn takie deklaracje składa 10 proc. badanych. Jeszcze większa przepaść wiąże się z poczuciem własnej wartości – jest ono na niskim poziomie u 6 proc. mężczyzn, ale aż u 22 proc. kobiet. Oznacza to, że choć kobiety deklarują dobre powroty do pracy, to mierzą się z wieloma trudnościami natury psychicznej – komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska.

Niemal połowa respondentek (48 proc.) wskazuje, że jest w stanie pogodzić życie zawodowe z osobistym. Niestety blisko ¼ badanych ma z tym trudność, a 29 proc. nie jest w stanie ocenić, czy radzi sobie odpowiednio.

Czytaj więcej

To będzie potężny cios w portfele Polaków. Szykują się zmiany w przepisach

Paradoks: kara za macierzyństwo – premia za ojcostwo

Dane wskazujące na nierówne traktowanie matek i ojców na rynku pracy są alarmujące. Aż 56 proc. badanych dostrzega, że kariery kobiet, które posiadają dzieci, są trudniejsze niż kariery mężczyzn w tej samej sytuacji. 67 proc. badanych kobiet dostrzegło problemy z powrotem na rynek pracy matek po zakończeniu urlopu związanego z wychowywaniem dzieci.

Ponad 1/3 ogółu badanych rodziców dostrzega występowanie „kary za macierzyństwo”. Zjawisko to polega na widocznym spadku szans na awanse i mniejszych możliwościach rozwoju dla kobiet, które mają dzieci.

- Blisko połowa kobiet doświadczyła lub miała szansę zaobserwować w swoim otoczeniu „karę za macierzyństwo”. Niestety matki wciąż bywają dyskryminowane na rynku pracy, otrzymując od pracodawców mniej możliwości i niższe wynagrodzenie. Nadal zdarza się jeszcze, że taka dyskryminacja ma miejsce na etapie procesu rekrutacyjnego. We współczesnym społeczeństwie nie powinno dochodzić już do sytuacji, w których matki biorące udział w tych procesach są oceniane gorzej niż ich bezdzietne konkurentki na stanowisko i gorzej niż mężczyźni biorący udział w tych samych rekrutacjach. Niestety zmiana sposobu myślenia pracodawców w tym zakresie często wymaga czasu. Regulacje takie jak ta, która w kwietniu zmieni polski kodeks pracy, są najlepszą drogą do tego, by tę zmianę zapoczątkować – mówi Łukasz Marciniak, dyrektor sprzedaży w eRecruiter.

Jednocześnie obok „kary za macierzyństwo” niektórzy badani dostrzegają także występowanie „premii za ojcostwo”. 19 proc. badanych mężczyzn deklaruje, że zetknęli się na swojej drodze zawodowej z częstszym otrzymywaniem awansów czy podwyżek przez mężczyzn, którzy posiadają dzieci.

Negatywne skutki nierówności na rynku pracy odczuwają jednak nie tylko kobiety. Społecznie wykształciły się poglądy, które niewłaściwej ocenie poddają także mężczyzn. 33 proc. badanych (w równej skali mężczyzn i kobiet) spotkało się lub miało szansę zaobserwować niechęć lub niezrozumienie pracodawców, gdy mężczyzna decyduje się na urlop rodzicielski lub ojcowski. 

Wsparcie od partnera jest kluczowe w powrocie do pracy

Niemal 8 na 10 badanych kobiet uważa, że dłuższy urlop pozwoliłby ojcom zrozumieć, z czym wiążą się obowiązki opiekuńcze, którymi tradycyjnie zajmują się głównie matki.

Wyrównanie ról rodziców, będące jednym z celów unijnej dyrektywy, ma szansę zmodyfikować przyjęte modele, których dotychczasowy charakter kładł największy ciężar na kobiety. Aż ¾ badanych matek uważa, że dłuższy urlop rodzicielski pomógłby im lepiej podzielić się z partnerem obowiązkami przy dziecku. 68 proc. kobiet uważa, że dzięki temu ich partner miałby możliwość zbudować lepszą więź z dzieckiem. Jednocześnie znaczna większość badanych kobiet (77 proc.) i mężczyzn (73 proc.) uważa, że prawo do dodatkowego 9-tygodniowego urlopu powinno być możliwe do wykorzystania dla każdego z rodziców i zakładać możliwość przeniesienia go na matkę.

¾ badanych matek uważa, że dłuższy urlop rodzicielski pomógłby im lepiej podzielić się z partnerem obowiązkami przy dziecku (fot. Pixabay)

- Od lat ojcowie w Polsce mogą dzielić urlop rodzicielski z matkami, ale tego nie robią. Tylko 1 proc. ojców decyduje się go wziąć. Ja, jak i inni ojcowie na urlopie rodzicielskim, jesteśmy marginesem społecznym. Powodów jest wiele, m.in. krzywdzące stereotypy kulturowe, które szufladkują kobiety z dziećmi w domu oraz utarty obraz mężczyzny, jako głównego, jeśli nie jedynego żywiciela rodziny. Ojcowie robiący dłuższą pauzę w pracy dla swoich dzieci nie tylko zawiązują ściślejszą więź z maluchami. Pokazują, że w związku oboje z rodziców mają równe prawa do szczęśliwej rodziny i osiągania sukcesów zawodowych bez względu na płeć. Ja swojej partnerki ani nie “wspieram”, ani jej nie “pomagam”, ja wspólnie z nią wychowuję naszego syna – wyjaśnia Piotr Jan Pietrzak, dyrektor ds. rozwoju międzynarodowego w Bliku. 

Czytaj więcej

Nowe obowiązki dla pracodawców już od kwietnia. Dużo się zmieni

Ponad połowa kobiet (60 proc.) twierdzi, że ich partner z chęcią skorzystałby z dłuższego urlopu rodzicielskiego, gdyby miał taką możliwość. Jednocześnie wskazują, że dla nich samych byłaby to możliwość szybszego powrotu do pracy. Ta z kolei może okazać się niezwykle cenna w dynamicznie zmieniającym się środowisku zawodowym. Większość kobiet bardzo dobrze ocenia to, jak ich partnerzy odnajdują się w roli ojców. 58 proc. badanych matek wskazuje, że mężczyźni świetnie opiekują się dziećmi i chętnie widziałyby ich na samodzielnych urlopach rodzicielskich. Jednocześnie niestety również wśród kobiet istnieje powszechne przekonanie o tym, że 9-tygodniowy urlop rodzicielski dla ojca mógłby być źle widziany przez pracodawcę. Taką opinię wyraziła ponad połowa matek (53 proc.).

Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl