Jest problem. Młodzi księgowi są kompletnie nieprzygotowani do pracy

- 40 proc. badanych pracodawców twierdzi, że młodzi ludzie nie są dobrze przygotowani do pełnienia ról zawodowych związanych z tzw. automatyzacją pracy rozumianą jako szerokie wykorzystanie technologii (zastąpienie przez programy komputerowe wybranych czynności wykonywanych do tej pory przez człowieka, np. dekretacja faktur) i związanymi z tym zjawiskiem wyzwaniami, jak np. malejący popyt na pracowników wykonujących najprostsze czynności związane z księgowością. Przeciwnego zdania było 28 proc. respondentów, a około 30 proc. nie ma na ten temat wyrobionego zdania - wskazuje badanie.

Przyszłość zawodu księgowego okiem nauczyciela (Źródło: Raport

- W którym miejscu znajduje się obecnie zawód księgowego? Jak jest postrzegany i co o nim myślą młodzi Polacy, którzy są na etapie szukania dla siebie perspektyw zawodowych? To bardzo interesujące w ostatnich latach zagadnienie, gdyż pandemia przyspieszyła cyfrowy rozwój gospodarki, dostarczając wielu wyzwań również w zakresie finansów - wyjaśnia Piotr Ciski, prezes Symfonii.

Czytaj więcej: Płacą nawet 60 tys. miesięcznie i pensje wciąż rosną. W finansach i księgowości pracy nie brakuje

- Dzięki temu rola mądrych, wszechstronnych, otwartych na cyfrowe rozwiązania księgowych w firmach wzrosła, stawiając ich na pozycji doradczo-analitycznej dla zarządów. Pojawia się pytanie, czy na tę zmieniającą się rzeczywistość zareagują twórcy programów nauczania, w ramach których kształcą się przyszli księgowi? - zastanawia się Piotr Ciski.

Na konieczność stałego rozwoju i wpajania tej potrzeby młodym księgowym wskazuje Jerzy Koniecki, prezes Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce.

Przedmioty najlepiej przygotowujące do zawodu księgowego (Źródło: Raport

- Liczne zmiany w przepisach, wielokrotnie niejasne, wymagają od księgowych elastyczności, otwartości i stałej aktualizacji swojej wiedzy. Rozwój wpisany jest w zawód księgowego. Należy więc w młodych ludziach zaszczepić potrzebę stałego podnoszenia swoich kwalifikacji i zdobywania nowych umiejętności, a także otwartość na zmiany i nowe rozwiązania technologiczne - tłumaczy.

- Zwróćmy uwagę na rozwiązania, które do niedawna były jedynie ideą, koncepcją przyszłości, a dziś są wykorzystywane w biurach rachunkowych czy działach księgowych dla usprawnienia codziennej pracy – robotyzacja, automatyzacja czy księgowość w chmurze - zaznacza Koniecki.

Problemy w podstawie programowej

W kwestiach związanych z nowoczesnymi rozwiązaniami księgowymi i uwzględnianiem ich w programie kształcenia nauczyciele są podzieleni; 50 proc. twierdzi, że aktualna podstawa programowa nie uwzględnia elementów związanych z postępującą cyfryzacją podatków (np. takie zagadnienia, jak JPK, e-faktury); 30 proc. jest odmiennego zdania.

Czytaj więcej: Koniec wolnej amerykanki. Szykuje się rewolucja dla księgowych

Podobnie w przypadku oceny przygotowania uczniów do pełnienia ról zawodowych związanych z szeroko pojętą analizą danych – 40 proc. badanych twierdzi, że podstawa programowa do tego przygotowuje, natomiast 37 proc. się z tym nie zgadza. Bardziej jednomyślni są w kwestii przygotowania uczniów do pełnienia roli doradcy, konsultanta – aż 58 proc. twierdzi, że podstawa programowa tego nie zapewnia.

Podstawa programowa a postępująca cyfryzacja podatków (Źródło: Raport

Raport Symfonii i SKwP pokazuje też, że są obszary, w których wyobrażenia nauczycieli i pracodawców są odmienne. Przykładem jest podejście do matematyki. Na pytanie, z których obszarów wiedza i umiejętności są najważniejsze, by być dobrze przygotowanym do pracy w zawodach związanych z szeroko pojętą księgowością, aż 87 proc. nauczycieli odpowiedziało, że matematyka (najwyższy poziom wskazań), tymczasem takiej samej odpowiedzi udzieliło zaledwie 6,37 proc. pracodawców.

Ścieżka kształcenia nie przystaje do wymagań rynku pracy

Wnioski płynące z badania „Doradca i analityk czy może jednak rachmistrz?” są niepokojące. Pokazują wprost, że ścieżka kształcenia nie przystaje do wymagań rynku i przewidywań jego rozwoju. Pracodawcy zdają sobie sprawę, że zawód księgowego ewoluuje w kierunku doradcy, stratega finansowego – osoby, która doskonale potrafi formułować wnioski i przygotowywać ekspertyzy na podstawie zebranych danych, które mogą posłużyć osobom zarządzającym firmą do podejmowania lepszych decyzji biznesowych.

- Doświadczane przez nas obecnie gwałtowne zmiany dotyczą, moim zdaniem, technologii przetwarzania danych, a nie podstawowych pytań, na które rachunkowość odpowiada. Szczegółowe dane o zdarzeniach gospodarczych coraz sprawniej zbierają systemy informatyczne i nie ma od tego odwrotu, bo w systematycznych, powtarzalnych czynnościach algorytmy są sprawniejsze niż ludzie - komentuje Bogdan Zatorski, kierownik do spraw analiz biznesowych i wymagań prawnych w Symfonii.

Podstawa programowa a doradztwo i konsulting (Źródło: Raport

Jak wyjaśnia, tego wyścigu ludzie nie mogą z maszynami wygrać. Wygrywają jednak wszędzie tam, gdzie należy odkryć przyczynę anomalii, wyciągnąć z nich wnioski i zaproponować zmiany usprawniające procesy biznesowe realizowane w organizacji.

- Człowiek ze swoimi pokładami inteligencji, wiedzy i doświadczenia życiowego potrafi twórczo rozwiązywać problemy i nie ma się co obawiać, że w takich zawodach, jak księgowość, zostanie zastąpiony przez komputery. Zmieni się zapewne charakter pracy, dane zarejestrują algorytmy, ale to człowiek musi sprawdzić, czy robią to poprawnie, musi zweryfikować spójność, wprowadzić niezbędne poprawki, a ostatecznie przyjąć odpowiedzialność za przekazywane odbiorcom informacje, w tym za deklaracje podatkowe - zaznacza.

- Dlatego system edukacji powinien być otwarty na wykorzystanie w nauczaniu nowoczesnych programów księgowych, nieustannie rozwijanych w ślad za zmianami prawnymi, w tym również stale dostosowywanych do obsługi cyfrowych podatków - dodaje.