Andrzej Blikle o nauce empatii w biznesie

Justyna Koc
•22 paź 2019 12:10

Skomentuj

Empatii można się nauczyć, ale trzeba chcieć w sposób szczery i autentyczny budować relację z drugim człowiekiem. Menedżer musi przyjąć to jako życiową zasadę - mówi prof. Andrzej Blikle.

Andrzej Blikle o nauce empatii w biznesie

Prof. Andrzej Blikle

REKLAMA

Coraz więcej organizacji zdaje sobie sprawę, że empatia jest ważna.
W firmach rodzinnych menedżerowie są często empatyczni - wyróżniają się pod tym względem na tle innych spółek.
Nie oznacza to jednak, że w korporacjach nie ma empatii - wszystko zależy od organizacji.

Sporo mówi się o empatii w biznesie. W polskich firmach mamy jej dużo?

Prof. Andrzej Blikle, członek rady Fundacji Bankowej im. Leopolda Kronenberga: - To zależy od firmy. Nie znam badań, które zajmowałyby się tą kwestią. Natomiast prof. Janusz Czapliński sprawdził poziom zaufania w społeczeństwie - niestety pod tym względem wypadamy marnie. Polacy ufają głównie swojej rodzinie, w pozostałych obszarach jest znacznie gorzej.

Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl

Niemniej jednak coraz więcej organizacji zdaje sobie sprawę, że empatia jest ważna. Trzeba jednak być ostrożnym, ponieważ niektórzy pracodawcy zrobili z niej narzędzie do zarabiania pieniędzy. Są firmy mierzące poziom empatii w miejscach pracy, np. w skali od 0 do 100. Istnieje zagrożenie, że biznes będzie chciał ścigać się, aby mieć jak najwyższe wskaźniki w tym obszarze. Tutaj dostrzegam niebezpieczeństwo.

Czy polscy liderzy są empatyczni?

- Wszystko zależy od organizacji. W firmach rodzinnych menedżerowie są często empatyczni - oczywiście na tyle, na ile są empatyczni w rodzinie. Myślę jednak, że wyróżniają się pod tym względem na tle innych firm. Nie oznacza to jednak, że w korporacjach nie ma empatii. Przykładowo, Sodexo z siedzibą w Warszawie ma świetnego prezesa - znam go osobiście i wiem, że to empatyczna osoba.

Czy empatyczny lider jest w stanie pociągnąć za sobą zespół i stworzyć dobrą atmosferę w pracy?

- Nie ma żadnego automatyzmu. Empatia to stan ducha, ale również swego rodzaju cnota i umiejętność. Co jednak najważniejsze, trzeba chcieć dążyć do tego stanu - to podstawa. Musimy również znać pewne techniki i nie stosować ich w sposób manipulacyjny, czyli nie powinny służyć temu, by kogoś oszukać czy skrzywdzić.

Swoje szkolenia zazwyczaj zaczynam od aktywnego słuchania. Muszę przyznać, że wielu osobom przychodzi to z trudem. Jeśli nie potrafimy słuchać, to nie zostaniemy wysłuchani ani nie stworzymy dobrych relacji z innymi ludźmi. Umiejętność słuchania jest niezbędna do nawiązania partnerskiej współpracy. Ta zależność jest ściśle związana ze zjawiskiem empatii.

CZYTAJ WIĘCEJ

Wspomniał pan, że są pewne techniki, które mogą wesprzeć liderów w byciu empatycznymi. Empatii można się nauczyć?

- Tak. Można się nauczyć, ale trzeba chcieć w sposób szczery i autentyczny budować relację z drugim człowiekiem. Menedżer musi przyjąć to jako życiową zasadę. Fakt, że nie dogaduje się z pracownikami, nie może usprawiedliwiać agresji wobec drugiego człowieka. To niestety bardzo często występujące zjawisko. Wraz z Jackiem Jakubowskim uruchamiamy projekt „RozmawiajMY”, którego celem jest nauka pozytywnej rozmowy w sytuacji, gdy dwie strony się ze sobą nie zgadzają.

Jak powinniśmy rozmawiać, gdy jesteśmy naładowani negatywnymi emocjami?

- Gdy ktoś zachował się wobec mnie nielojalnie, mogę zareagować agresywnie, wyzywając go i rzucając obelgami pod jego adresem. Mój rozmówca zareaguje w podobny sposób - to jest tzw. komunikat „TY”. Oceniłem kogoś negatywnie, uważając, że ostrymi słowami skłonię go do zmiany. Efekt jest jednak taki, że mój rozmówca został zmuszony do obrony. Do tego niszczymy nasze relacje.

Aby skłonić kogoś do zmiany, a jednocześnie zachować dobre stosunki, trzeba skupić się na komunikacie „JA”. Pokazać rozmówcy, jak ja się czuję z zaistniałą sytuacją - należy opowiedzieć o swoich emocjach. Mogę powiedzieć wprost, że jestem wściekły po tym, co się ostatnio między nami wydarzyło. Wtedy nie można powiedzieć, że nie mam racji, ponieważ opowiadam o swoich uczuciach. Jest to też swego rodzaju prośba o pomoc. Jeżeli mówię o swoich emocjach, to dzielę się z drugą osobą czymś intymnym, tym samym okazuję jej zaufanie. Jednocześnie szukam pomocy, aby ze złych emocji się wyzwolić.

Menedżerowie mają problem z komunikacją i feedbackiem?

- Mam okazję obserwować menedżerów na szkoleniach, a nie podczas pracy, w związku z tym trudno jest mi ocenić, jak wygląda ich komunikacja z pracownikami na co dzień. To, co jednak zauważyłem podczas kursu aktywnego słuchania, to fakt, że dla wielu z nich jest to nowość. Można stąd wyciągnąć wniosek, że wielu menedżerów ma trudności z aktywnym słuchaniem. Myślę jednak, że nie dotyczy to tylko kadry menedżerskiej, ale wszystkich ludzi. Widać to chociażby w debacie publicznej czy na forach internetowych, gdzie nie słuchamy siebie nawzajem, a w wypowiedziach dominuje agresja i arogancja.