- 3 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami. A one na rynku pracy, choć sytuacja powoli zmienia się na plus, nie mają lekko.
- W Polsce zatrudnienie osób niepełnosprawnych od lat utrzymuje się na bardzo niskim poziomie. Z około 3 mln osób ze stwierdzoną niepełnosprawnością aż 2,5 mln, czyli ponad 80 proc., nie miało pracy ani jej nie szukało.
- Pod względem wskaźnika bierności zawodowej osób niepełnosprawnych Polska plasuje się na piątym miejscu w Europie.
Z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w II kwartale 2022 r. w Polsce pracowało 548 tys. osób z niepełnosprawnościami. Pula tych aktywnych zawodowo (wliczając bezrobotnych poszukujących pracy) wyniosła natomiast 580 tys. Wskaźnik zatrudnienia osiągnął 19,1 proc., a stopa bezrobocia w tym okresie wyniosła 5,3 proc., co stanowi spadek o 1,4 pkt. proc. w porównaniu z I kwartałem tego roku. W II kwartale 11 tys. osób z niepełnosprawnościami wróciło na rynek pracy po przerwie. Biernymi zawodowo pozostawało natomiast 2,3 mln osób.
- Polski rynek pracy wciąż nie odrobił lekcji z równościowego podejścia do osób z niepełnosprawnościami. Wskaźnik zatrudnienia w tej grupie znacznie odbiega od średniej w Unii Europejskiej, wynagrodzenia w zdecydowanej większości oscylują wokół płacy minimalnej, kolejne badania obnażają minimalne możliwości rozwoju i awansu, a w publicznej narracji dominują stereotypowe stanowiska pracy (ochrona, sprzątanie, proste prace biurowe) i wywodzące się z lat 90. ubiegłego stulecia "instrumenty" wspierające aktywizację zawodową (dofinansowania dla pracodawców, Zakłady Pracy Chronionej, Zakłady Aktywności Zawodowej etc.) – wskazuje Przemysław Żydok, prezes Fundacji Aktywizacja.
Czytaj więcej: Ukraińcy są już w 40 proc. polskich firm. Sporo przedsiębiorstw chce im płacić więcej niż Polakom
Wskazuje też, że wciąż zbyt często osoby z niepełnosprawnościami trafiają do "hermetycznej niszy" zamiast rozwijać swój potencjał, jak również biznesowy potencjał pracodawcy na otwartym, inkluzywnym i dostępnym rynku pracy, o którym mówi – ratyfikowana przez Polskę dokładnie 10 lat temu – Konwencja ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami.
Pracodawcy otwierają się na niepełnosprawnych pracowników
Jednak Łukasz Kubiak, ekspert rynku pracy z Manpower, lider projektu zatrudniania osób z niepełnosprawnościami, uważa, że na rynku pracy widać wzmożoną aktywizację osób z niepełnosprawnościami.
- Jest lepiej, rozmawiamy na temat różnorodności w zarządzaniu zespołami w szerszym gronie, a to kolejny dobry krok ku podnoszeniu aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnościami. To tacy sami pracownicy jak osoby w pełni sprawne, chcą pracować, rozwijać się, korzystać z dobrodziejstw rynku pracy. Na przestrzeni ostatnich trzech lat obserwuję zmianę otwartości samych pracodawców co do ich zatrudnienia – dodaje Łukasz Kubiak.
Przykładem firmy, która z powodzeniem wprowadziła u siebie program OzN nastawiony na wsparcie zawodowe osób z niepełnosprawnością, jest Wedel. fot. Shutterstock
Według niego coraz więcej branż otwiera się na zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami.
– Liderami są tutaj obszary takie jak obsługa klienta, call center, logistyka czy produkcja. Warto jednak zaznaczyć, że widać pozytywne przemiany i większą otwartość na kandydatów z niepełnosprawnościami w branżach usługowych, sprzedaży detalicznej. Branża IT także działa w tej kwestii, a liczę na to, że w kolejnych kwartałach będzie intensyfikowała swoje działania. Szybki rozwój cyfryzacji niesie ze sobą wiele możliwości, w tym także nowe miejsca pracy. Branża IT ma ogromny potencjał, nieustannie się rozwija, a niedobór talentów będzie się tu tylko pogłębiał. Dlatego aktywizacja osób z niepełnosprawnościami w tym sektorze daje pracodawcom możliwość skorzystania z puli talentów, która ma w sobie ogromny niewykorzystany potencjał – dodaje ekspert rynku pracy.
Przykładem firmy, która z powodzeniem wprowadziła u siebie program OzN nastawiony na wsparcie zawodowe osób z niepełnosprawnością, jest Wedel.
Czytaj więcej: Kontrole w pracy staną się codziennością. Są nowe przepisy
- Od startu programu w 2021 roku do października 2022 do naszej firmy dołączyło kilkanaście osób z niepełnosprawnościami w ramach nowo utworzonych wakatów, a poziom zatrudnienia OzN w skali roku wzrósł z niecałego 1 proc. do 3,85 proc. Zatrudniamy w różnych częściach biura, jak i w fabryce. Systematycznie szkolimy też pracowników wszystkich szczebli oraz nowe osoby w organizacji w zakresie komunikacji włączającej i savoir-vivre'u w pracy z osobami o szczególnych potrzebach. Do dziś szkolenie przeszło 66 proc. zespołów biorących udział w programie, a do końca marca 2023 r. planujemy osiągnąć 100 proc. – wylicza Aleksandra Kusz vel Sobczuk, kierowniczka komunikacji korporacyjnej w firmie Wedel.
Zmiany warto zacząć od zasad rekrutacji
Zatrudnienie osób z niepełnosprawnością wymaga między innymi modyfikacji w procesie rekrutacji oraz zatrudnienia. Każdy z etapów życia pracownika w organizacji powinien być dostosowany do szczególnych potrzeb kandydatów – to m.in. wydłużenie czasu na wykonanie zadań rekrutacyjnych oraz dostosowanie stanowiska i narzędzi pracy. Warto przy tym zaznaczyć, że podjęte wysiłki mogą przełożyć się na pozytywne efekty.
- Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami zmieniło nie tylko naszą perspektywę jako pracodawcy, ale także każdego pracownika z osobna. Dzięki temu zwracamy uwagę na tę grupę społeczną, ale też indywidualnie uczymy się większej uważności i empatii. Daje nam to możliwość nabycia nowych kompetencji i form współpracy. Nasze doświadczenia w zatrudnianiu OzN pokazują również, że zyskujemy bardzo chętnych do pracy i zaangażowanych pracowników. Wystarczy dać im przestrzeń do poszerzania własnych kompetencji zgodnie z zawodem, w którym chcą się rozwijać. Pracownicy z niepełnosprawnościami nauczyli nas, że nie ma przeszkód nie do pokonania. Wystarczy mieć otwartą głowę i czerpać z różnorodności, bo jest ona naszym bezcennym kapitałem – dodaje Aleksandra Kusz vel Sobczuk.
Zatrudnienie osób z niepełnosprawnością wymaga między innymi modyfikacji w procesie rekrutacji oraz zatrudnienia. fot. Shutterstock
Opinię na temat zaangażowania pracowników z niepełnosprawnościami potwierdza również Łukasz Kubiak z Manpowera.
- Pracodawcy zwracają uwagę na to, że zatrudniając osoby z niepełnosprawnościami, zyskują bardzo zaangażowanych, lojalnych pracowników. Być może czasami pojawiają się pewne niedociągnięcia względem efektywności, jednak rekompensują to kwestie relacji w zespole i zapału do działania. Dodatkowo niesie to ze sobą szereg korzyści, takich jak dostęp do szerszej grupy talentów, wzmacnianie zaangażowania społecznego, budowanie pozytywnych aspektów w działaniach ESG – wymienia Łukasz Kubiak.
Czytaj więcej: Siedem rad dla rekruterów, które ułatwią im pracę
Zaznacza też, że w ten sposób firma zyskuje także realny wpływ na współtworzenie otwartego środowiska pracy bez barier, w którym jest miejsce dla osób z niepełnosprawnościami.
- Nie bez znaczenia jest również fakt, że w ten sposób tworzy się lepsza atmosfera w miejscu pracy, a ich obecność w zespołach często zwiększa motywację, pozwala na korzystanie z różnorodności doświadczeń. W mojej ocenie zatrudniając osoby z niepełnosprawnościami, zyskujemy nową perspektywę i wzmacniamy zespół – podsumowuje Łukasz Kubiak.
Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU
KOMENTARZE (0)