Mały ZUS plus. Zbliża się ważna data, a decyzja nie jest taka prosta

Według danych z poniedziałku (24 lutego), deklarację Małego ZUS Plus złożyło 240 tys. osób, licząc z tymi, które objęte są rozwiązaniem Mały ZUS. Z szacunków ZUS wynika natomiast, że z nowego rozwiązania może skorzystać ok. 320 tys. małych przedsiębiorców.

- Prawdopodobnie do 2 marca zgłosi się jeszcze po tę ulgę w świadczeniu spora grupa przedsiębiorców – powiedział Marek Niedużak, wiceminister rozwoju podczas debaty w resorcie poświęconej zmianom. – Ale jest ona dobrowolna i fakt, że 1/4 spośród uprawnionych do tego świadczenia jeszcze się nie zgłosiło może wskazywać, że albo część z nich nie spełnia kryteriów, albo preferują nad niższą zapłatę składki wyższe przyszłe świadczenie.

To właśnie jest druga strona medalu Małego ZUS Plus.

Druga strona medalu

- Nie sposób krytykować tego rozwiązania, bowiem jego przyjęcie konsultowaliśmy, zgłosiliśmy kilka uwag, które zostały uwzględnione, w tym liczenie zobowiązań od dochodu, a nie przychodu – powiedział biorący udział w debacie Arkadiusz Pączek, dyrektor Centrum Monitoringu Legislacji Pracodawców RP. – Ale z naszych dyskusji wynika też, że wśród przedsiębiorców rośnie świadomość tego, że przyszłe ich emerytury lub renty zależą od składek.

Jego zdaniem, część z nich postrzega Mały ZUS Plus jako rozwiązanie przejściowe, które ma służyć młodym przedsiębiorcom, aby w późniejszym okresie przejść na inne sposoby rozliczeń składek społecznych.

Podobną opinię wyraził Jakub Bińkowski, dyrektor Departamentu Prawa i Legislacji ZPP wskazując, że jak każda redukcja zobowiązań, mniejsze składki ZUS są pozytywnie odbierane przez przedsiębiorców. Problemem jest jednak to, że sporo z tych przedsiębiorców przez lata nie przekroczy niskiego pułapu dochodu, zmniejszając sobie szanse na godziwą emeryturę.

- W dodatku Mały ZUS Plus obowiązuje tylko przez trzy lata, co nie motywuje do wyjścia z szarej strefy – dodał Bińkowski.

Punkt widzenia państwowca

Z tymi opiniami zgodził się główny ekonomista ZUS Paweł Wojciechowski, dodając kolejne argumenty.

- Stworzyliśmy system ulg i preferencji, stanowiących pakiet pomagający młodym przedsiębiorcom, ale ci powinni rozważyć, czy warto płacić niższe składki, bo będą mieli zarówno niższe świadczenia krótkoterminowe, np. zasiłki chorobowe, jak i niższe świadczenia długoterminowe, tj. emerytury – powiedział Wojciechowski.

Oznacza to także, że im dłuższy będzie „staż” w Małym ZUS Plus, tym proporcjonalnie będzie trzeba dłużej pracować, aby mieć prawo do minimalnej emerytury. To właśnie powinno skłaniać przedsiębiorców do tego, aby rozważnie podejmować decyzje.

- Wyjściem z tego dylematu jest oczywiście wnoszenie większych składek w przyszłości – dodał Wojciechowski.

Wyraził zarazem opinię, że część osób może nie mieć świadomości o tych współzależnościach, natomiast po prostu preferuje prostszy wybór – jak można płacić mniej, to trzeba z tego skorzystać.

Paweł Wojciechowski przypomniał też, że koszt Małego ZUS Plus szacowany jest na 1,3 mld zł rocznie. Tyle też może zostać pieniędzy w kieszeniach przedsiębiorców.

Inne wątki

Wiceminister Niedużak przypomniał, że te społeczne dylematy znalazły wyraz w Małym ZUS Plus w postaci ograniczenia do 3 lat z możliwości korzystania z wnoszenia niższych składek, w ciągu 5 lat działalności.

- Po to jest to ograniczenie, aby był mechanizm stabilizujący, aby każdy miał prawo do dobrej emerytury, ale zarazem w ten sposób zabezpieczamy stabilność systemu ubezpieczeń społecznych – powiedział wiceminister.

Odniósł się także do sprawy, stawianej publicznie, czy nie należy wprowadzić, wzorem Niemiec, dobrowolności składek społecznych przez przedsiębiorców.

- Niemiecki system ubezpieczeń społecznych, rodem z XIX wieku, całkiem niedawno objął także przedsiębiorców, którzy znajdują się przeciętnie na znacznie wyższym poziomie dochodów niż polscy przedsiębiorcy – mówił wiceminister. - Stawianie rozwiązania niemieckiego jako wzorcowego jest zatem wątpliwe, bowiem w niedalekiej przyszłości wzrosła by u nas rzesza ludzi, nie mających z czego żyć po przejściu na emeryturę- reasumował Niedużak.