Rynek pracy odżywa po lockdownie. Wynagrodzenia i liczba ofert pracy powoli rosną

Poziom bezrobocia w czerwcu 2020 r. najwyższy był w województwach warmińsko-mazurskim - 10,3 proc., podkarpackim - 9 proc., kujawsko-pomorskim - 8,7 proc. i świętokrzyskim - 8,6 proc. Natomiast najniższy w województwie wielkopolskim - 3,7 proc., śląskim - 4,6 proc., mazowieckim - 5,1 proc. i małopolskim - 5,2 proc.

Struktura osób bezrobotnych wg płci (Źródło: Raport PARP)

Biorąc pod uwagę kryzysową sytuację, należy zwrócić uwagę na wyraźny wzrost liczby ofert zatrudnienia. W czerwcu 2020 r. do urzędów pracy zgłoszono 91 tys. wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej, tj. o 15,4 tys. ofert (o 20,4 proc.) więcej niż w maju 2020 r.

Liczba wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej (Źródło: Raport PARP)

Wynagrodzenia równo z inflacją

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w czerwcu 2020 r. było wyższe nie tylko miesiąc do miesiąca, ale też rok do roku i wyniosło 5 286 zł brutto. W porównaniu z majem 2020 r. wzrosło o 3,2 p.p., a w porównaniu z majem 2019 r. - o 3,6 p.p., przy wskaźniku inflacji w pierwszym półroczu szacowanym przez GUS na 3,63 proc. r./r.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie (Źródło: Raport PARP)

- Zmiany względem poprzedniego miesiąca wydają się nieznaczne, natomiast, wyraźnie widać niekorzystny wpływ kryzysu wywołanego pandemią - część wskaźników w ujęciu rok do roku nie wygląda już tak korzystnie. Choć przeciętne miesięczne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w czerwcu 2020 r. było wyższe o 0,2 p.p. w porównaniu z majem 2020 r., to jednak niższe o 3,3 p.p. rok do roku - mówi Izabela Banaś, zastępca dyrektora Departamentu Analiz i Strategii w PARP.

Przeciętne miesięczne zatrudnienie (Źródło: Raport PARP)

Polska na tle Europy

Eurostat podaje wskaźnik bezrobocia dla krajów członkowskich UE-27 w maju 2020 r. na poziomie 6,7 proc., a dla strefy euro - 7,4 proc. W obu przypadkach oznacza to wzrost o 0,1 p.p. względem poprzedniego miesiąca. Wg Eurostatu w tym czasie stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 3 proc.

Wskaźnik bezrobocia wyrównany sezonowo dla całej Unii Europejskiej (Źródło: Eurostat)

Różnica w wyniku stopy procentowej bezrobocia pomiędzy danymi Eurostatu (Labour Force Survey - LFS) a GUS (Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności - BAEL) wynika z przyjęcia innych założeń metodologicznych. Eurostat, za bezrobotnego uznaje osobę bez zatrudnienia, która jest w stanie podjąć pracę w ciągu dwóch tygodni, a poszukiwała jej aktywnie co najmniej od czterech. Natomiast metodologia GUS opiera się na liczbie osób zarejestrowanych w urzędach pracy.

Wskaźnik bezrobocia w krajach UE (Źródło: Eurostat)

Analizując zmiany wskaźnika Eurostatu w ujęciu rocznym, widać, że między majem ubiegłego a analogicznym miesiącem bieżącego roku, stopa bezrobocia w strefie euro spadła o 0,1 p.p., w Polsce o 0,8 p.p., ale w całej Unii wzrosła o 0,4 p.p.

Wskaźnik wolnych miejsc pracy w krajach UE (Źródło: Eurofound)

W majowym rankingu Eurostatu najwyższe wskaźniki bezrobocia odnotowano w Hiszpanii (14,5 proc.), na Cyprze (10,2 proc.) i Łotwie (9,8 proc.), natomiast najniższe – w Czechach (2,4 proc.), Polsce (3 proc.) i Holandii (3,6 proc.).

Perspektywy w obliczu niepewnej przyszłości

Wiele krajów złagodziło już restrykcje związane z zamykaniem miejsc pracy i stopniowo pozwala pracownikom na powrót do firm.

Według stanu na 15 czerwca 2020 r. 32 proc. wszystkich pracowników mieszkało w krajach, w których z powodu pandemii obowiązywało całkowite ograniczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej z wyjątkiem zawodów pierwszej potrzeby, 42 proc. - w krajach, w których wymagano zamknięcia miejsc pracy dla niektórych sektorów lub kategorii pracowników, a 19 proc. - w krajach, w których jedynie zalecano zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej.

Kwoty rządowego wsparcia przedsiębiorców w ramach tarczy antykryzysowej (Źródło: Raport PARP)

- Kryzys spowodowany COVID-19 dotyka w szczególności pracujące kobiety. Stwarza to poważne ryzyko dalszego pogłębienia nierówności płci na rynku pracy. W ujęciu globalnym prawie 510 mln, czyli 40 proc., wszystkich zatrudnionych kobiet, pracuje w sektorach, w których występują trudności związane z ograniczeniami w związku z pandemią - mówi Piotr Krasiński, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Kadr w Przedsiębiorstwach PARP.

Kwota zwolnień z obowiązku opłacania składek ZUS (Źródło: Raport PARP)

- Nie możemy też zapominać, że kobiety stanowią ponad 70 proc. osób zatrudnionych w sektorze opieki zdrowotnej i społecznej na świecie, tj. sektorach w sposób bezpośredni dotkniętych pandemią - dodaje Piotr Krasiński.

Tarcza antykryzysowa. Kwota przyznanych pożyczek dla mikroprzedsiębiorców (Źródło: Raport PARP)

W II kwartale br. także dynamicznie zmieniająca się sytuacja w gałęziach gospodarki najbardziej dotkniętych kryzysem wywołanym pandemią powoduje, że pracy najczęściej poszukują osoby na takich stanowiskach, jak sprzedawca/kasjer, inżynier oraz zatrudnione w takich sektorach, jak: hotelarstwo i gastronomia, kultura, rozrywka, rekreacja, sport, telekomunikacja i IT.

Kwota wypłaconego świadczenia postojowego (Źródło: Raport PARP)

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego wskazuje, że trend spowolnienia gospodarczego w kraju przyczyni się do osłabienia - silnego dotychczas - popytu na pracę. Oczekiwane jest utrzymanie tej tendencji, na co nałożą się skutki istotnych podwyżek płacy minimalnej w bieżącym i przyszłym roku.

Wsparcie udzielane firmom na ochronę miejsc pracy (Źródło: Raport PARP)

*Raport przygotowany przez PARP przedstawia syntetyczne wyniki aktualnych badań i analiz dotyczących polskiego i międzynarodowego rynku pracy. To cykliczna comiesięczna publikacja, którą Agencja przygotowuje na potrzeby Rady Programowej ds. Kompetencji koordynującej działanie systemu Sektorowych Rad ds. Kompetencji. Omawiany raport dotyczy okresu od 20 czerwca do 20 lipca 2020 r.