-
Zgodnie z art. 168 Kodeksu pracy ostateczny termin udzielenia urlopu wypoczynkowego za poprzedni rok mija 30 września roku następnego.
-
Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi niewykorzystanego urlopu w tym terminie nawet, jeśli w danym roku urlop nie był ujęty w planie urlopów ani pracodawca nie ustalił jego terminu po porozumieniu z pracownikiem.
- Za nieudzielenie urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawne obniżenie jego czasu, pracodawca może zostać ukarany grzywną. Od 1 tys. zł do aż 30 tys. zł.
Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od dotychczasowego stażu pracy pracownika (wlicza się niego także okres edukacji).
Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni na rok kalendarzowy dla pracownika ze stażem pracy poniżej 10 lat
- 26 dni na rok kalendarzowy dla pracownika ze stażem pracy co najmniej 10 lat.
Urlop wypoczynkowy powinien być, co do zasady, w całości wykorzystywany w roku kalendarzowym, w którym pracownik go nabywa. Kiedy więc mówimy o urlopie za 2021 rok, to w 2021 roku powinniśmy z niego skorzystać.
Zaległy urlop
Jeśli tego nie zrobimy, wraz z 1 stycznia 2022 roku urlop ten staje się urlopem zaległym. Zgodnie z art. 168 Kodeksu pracy na udzielenie go pracownikom pracodawcy mają czas do końca września. W praktyce oznacza to, że dla spełnienia wynikających z tego zapisu wymagań wystarczy, aby 30 września był pierwszym dniem udzielonego urlopu.
Czytaj też: Nie tylko urlop wypoczynkowy. Kto, jak długo i z jakiej okazji odpocznie od pracy?
Jeśli pracownik nie składa wniosków o zaległy urlop, pracodawca ma prawo udzielić mu zaległego urlopu, nawet gdy nie wyraża na niego zgody.
Co istotne, pracownik nie może samodzielnie zadecydować o wykorzystaniu zaległego urlopu. Nie może też po przekroczeniu terminu 30 września rozpocząć urlopu bez zgody pracodawcy, a samo zawiadomienie o rozpoczęciu urlopu nie uzasadnia i nie usprawiedliwia nieobecności w pracy. Takie zachowanie może być traktowane jako porzucenie pracy, co upoważnia do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
W przypadku nieprzestrzegania przepisów pracodawcy grozi kara od 1 do nawet 30 tys. złotych.
Kiedy urlop wypoczynkowy przepada?
Zdarzają się jednak sytuacje, w których zaległego urlopu nie uda się wykorzystać w całości w określonym prawnie terminie. Co w takiej sytuacji?
Urlopu wypoczynkowego nie można gromadzić w nieskończoność. Art. 291 § 1 Kodeksu pracy stanowi, że roszczenie ze stosunku pracy, w tym prawo do urlopu wypoczynkowego, "przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie to stało się wymagalne".
Czytaj też: L4 w trakcie urlopu. Co się dzieje z dniami wolnymi?
Przykład. Karolina w 2021 roku wykorzystała 15 dni urlopu z 26 które jej przysługują. Od 1 stycznia 2021 roku ma zatem 11 dni zaległego urlopu, które powinna wykorzystać do 30 września 2021 roku. Jeśli nie wykorzystała zaległego urlopu do końca września, od 1 października rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia, który trwa 3 lata (urlop przepadnie 1 października 2024 roku).
Jeśli pracownik nie składa wniosków o zaległy urlop, pracodawca ma prawo udzielić mu zaległego urlopu, nawet gdy nie wyraża na niego zgody (Fot. Eddy Billard/Unsplash)
Przedawnienie urlopu o urlopy rodzicielskie
Prawo przewiduje sytuacje, w których następuje zawieszenie biegu przedawnienia. W praktyce oznacza to, że nawet gdy okres przedawnienia rozpocznie swój bieg, należy wstrzymać się z jego odliczaniem. Takie okoliczności zostały wymienione w Kodeksie pracy i są to:
- okres trwania przeszkody wynikającej z powodu siły wyższej, w którym uprawniony nie może dochodzić przysługujących mu roszczeń przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów;
- czas korzystania z urlopu wychowawczego - w zakresie urlopu wypoczynkowego.
W przypadku korzystania z urlopu wychowawczego odliczanie biegu przedawnienia dla urlopu wypoczynkowego ulega zatem zawieszeniu, a termin przedawnienia przesuwa się.
Prawo do urlopu
Należy pamiętać również o tym, że prawo do urlopu jest prawem w naturze, co oznacza, że urlop wypoczynkowy to udzielenie czasu wolnego od pracy, podczas którego pracownik ma się zregenerować, nabrać sił i odpocząć. Nie może zrzec się prawa do urlopu w naturze w zamian za ekwiwalent pieniężny. Tym samym niemożliwa jest wypłata tego świadczenia w trakcie trwania stosunku pracy, nawet gdyby taka była zgodna wola obu stron.
Wyjątki od tej zasady to m.in. sytuacja, kiedy w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę następuje przekształcenie prawa do urlopu wypoczynkowego w roszczenie o wypłatę ekwiwalentu pieniężnego (skutek ten następuje niezależnie od woli stron). Jednak nim pracownik rozstanie się z pracodawcą, ten zamiast wypłacić mu ekwiwalent, może nakazać wykorzystanie przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, jednak tylko w okresie wypowiedzenia.
Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU
KOMENTARZE (0)