Osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na swój wniosek dostać od pracodawcy wolne na ten dzień. Możliwości tej nie mają zaś osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, w których przypadku święta religijne wypadają w dni ustawowo wolne od pracy. "Przepisy mogą zatem nierówno traktować takie osoby pod względem gwarancji wolności wyznania" - uważa Rzecznik Praw Obywatelskich. Marcin Więcek pisze w tej sprawie do pełnomocnik rządu ds. równego traktowania Anny Schmidt, którą prosi o stanowisko.

- W opinii RPO problem jest istotny z uwagi na bardzo szeroko określone wyłączenia dotyczące dopuszczalności pracy w niedziele i święta, określone w Kodeksie pracy.
- Szczególne wątpliwości mogą budzić przede wszystkim przypadki, gdy pracownik jest zobowiązany wykonywać pracę w dzień ustawowo wolny nie z uwagi na charakter wykonywanej działalności, ale ze względów organizacyjnych po stronie pracodawcy, m. in. w przypadku wyłączenia dotyczącego pracy zmianowej.
- Jak wynika z badań RPO, dyskryminacja ze względu na wyznanie może dotyczyć nie tylko przedstawicieli mniejszości religijnych, ale także dominującej większości wyznaniowej.
Do RPO wpłynął wniosek dotyczący art. 42 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Zgodnie z nim osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii.
Możliwością zwolnienia nie są zaś objęte osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, w których przypadku święta religijne wypadają w dni określone ustawą z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy: 1 i 6 stycznia, w pierwszy oraz drugi dzień świąt Wielkiej Nocy, 1 i 3 maja, w Zielone Świątki, w Boże Ciało, 15 sierpnia, 1 i 11 listopada oraz 25 i 26 grudnia, a także w niedziele.
Przepis ten może być zatem skonstruowany w sposób, który pod względem gwarancji wolności wyznania nierówno traktuje osoby należące do tych kościołów i związków wyznaniowych
Rzecznik ma świadomość, że przepis ten nie pociąga za sobą zastosowania szerokiej wiązki praw pracowniczych, tak jak w przypadku pracy w dni ustawowo wolne od pracy na podstawie Kodeksu pracy obejmujących m. in. prawo do zwolnienia od wykonywania pracy w inny dzień oraz prawo do dodatkowego wynagrodzenia.
Prawa te zostały wprost wyłączone w art. 42 ust. 3 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Zgodnie z nim zwolnienie od pracy na czas obchodzenia święta religijnego może być udzielone pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.


KOMENTARZE (0)