- Kluczowymi zagadnieniami związanymi z pracą, w jakich odgrywają rolę zagrożenia epidemiologiczne są: podróże służbowe, środki bezpieczeństwa i higieny pracy czy kwestie badań lekarskich.
- W przypadku podróży służbowej mając na uwadze bezpieczeństwo i komfort pracownika, pracodawca powinien wziąć pod uwagę kierunek podróży i, jeśli istnieje zagrożenie, rozważyć dodatkowe ubezpieczenie.
- Chociaż nie sposób całkowicie wyeliminować ryzyka zachorowań zarówno w podróży, jak i w ojczyźnie, odpowiednia profilaktyka pozwala zmniejszyć takie zagrożenie.
Kluczowe w przypadku epidemii wydają się podróże służbowe. Zwłaszcza dotyczy to kraju, w którym stwierdzone zostały przypadki zachorowań na koronawirusa 2019-nCoV.
Jak zauważa Majewska zarówno po stronie pracownika, jak i pracodawcy takie obawy są uzasadnione.
- Jednak samo potencjalne zagrożenie trudno jednoznacznie uznać za uzasadniony powód odmowy wyjazdu służbowego przez podwładnego. Sprawę można interpretować na dwa sposoby - podkreśla prawnik. Z jednej strony, pracownik ma obowiązek wykonywać polecenia pracodawcy (w tym dotyczące wyjazdów), które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę; z drugiej, przepisy Kodeksu Pracy pozwalają na odmowę wykonania polecenia pracodawcy, jeśli warunki pracy stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia pracownika.
- Wydaje się więc, że pracownik mógłby odmówić podróży służbowej, uzasadniając, że jest to podróż do kraju, do którego Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ) zaleca rezygnację z podróży ze względu na wysoki stopień zachorowań - mówi aplikant radcowska.
Mając na uwadze bezpieczeństwo i komfort pracownika, pracodawca powinien wziąć pod uwagę kierunek podróży i rozważyć potrzebę wykupienia np. dodatkowego ubezpieczenia. Jest to o tyle istotne, że w razie zachowania w trakcie podróży pracodawca ma obowiązek zwrotu wszelkich udokumentowanych kosztów leczenia zagranicznego pracownika.
W tym kontekście Majewska przypomina, że odmówić odbycia podróży służbowej w każdych warunkach mogą jedynie pracownice w ciąży oraz osoby sprawujące opiekę na dziećmi do 4. roku życia.
Czytaj też: Rośnie liczba zakażonych w więzieniach. Odpowiedzialni za zakłady stracili pracę
Środki ochronne
Obowiązkiem każdego pracodawcy jest bieżące zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Dotyczy to nie tylko okresów wzmożonych zachorowań.
Jak wymienia Agata Majewska, stosownie do zagrożenia oraz warunków pracy, obowiązek ten realizować może się poprzez wyposażenie pracowników w dodatkowe środki dezynfekujące lub antybakteryjne, maseczki higieniczne, szczepienia uodparniające. Dotyczy to nie tylko ryzyka związanego z nowym wirusem, ale również mniej niebezpiecznych, a jednocześnie bardziej powszechnych chorób. Wielu pracodawców dostrzega obecnie, że odpowiednia profilaktyka przekłada się na mniejszą zachorowalność pracowników, a przez to ich większą efektywność, zapobiegającą finansowym stratom organizacji.
Badania lekarskie
Przepisy szczegółowo określają warunki kierowania pracowników na badania lekarskie. Dotyczy to w szczególności badań kontrolnych i okresowych, które wykonywać należy we wskazanych przez prawo przypadkach i na określonych tam warunkach.
Obowiązek odbycia tych pierwszych występuje w razie niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą. Oznacza to, że pracodawca nie może zarządzić dodatkowych badań kontrolnych pod kątem zachorowania na konkretną jednostkę chorobową np. w stosunku do wybranej grupy pracowników - w szczególności takich, co do których uzna, że istnieje podwyższone ryzyko w tym zakresie, chociażby z powodu niedawnej wizyty w kraju objętym epidemią. Kontrolne badania lekarskie mają zaś na celu ustalenie zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.
- Skierowanie na nie powinno nastąpić w razie upływu okresu ważności zaświadczenia o zdolności do pracy na danym stanowisku lub istotnej zmiany okoliczności mogącej świadczyć, że zaświadczenie takie mogło stracić na aktualności - podnosi ekspertka.
Odmowa udzielenia urlopu lub odwołanie z niego pracownika wynikać może tylko z przyczyn dotyczących organizacji pracy. (fot. archiwum)
Kontrola miejsca pobytu w trakcie urlopu
- Jako wysoce ryzykowne uznać należałoby zobowiązanie pracowników do przekazania pracodawcy informacji o miejscu planowanego lub odbytego urlopu. Również decyzji o udzieleniu urlopu nie należy uzależniać od celu zamierzonej podróży pracownika. Odmowa udzielenia urlopu lub odwołanie z niego pracownika wynikać może tylko z przyczyn dotyczących organizacji pracy - kontynuuje Agata Majewska z Kancelarii Prawnej Ślązak, Zapiór i Wspólnicy.
Jak dodaje, powodem nie może być - nawet realna - obawa przed ryzykiem zachorowania w trakcie pobytu. W szczególności zobowiązanie pracownika do wskazania, kraju podróży, rodzi po stronie pracodawcy ryzyko zarzutu naruszenia prywatności podwładnego i jego prawa do swobodnego wypoczynku.
Należy również zwrócić uwagę na zakaz odmiennego traktowania poszczególnych grup pracowników, które mogłoby rodzić ryzyko uznania za zachowania dyskryminacyjne z uwagi na narodowość lub pochodzenie z krajów szczególnie zagrożonych zachorowaniem. Wszelkie działania zapobiegawcze podejmowane w tym zakresie przez pracodawcę powinny możliwe do uzasadnienia jako wynikające z obiektywnych kryteriów.
Czytaj też: W Hubei większość firm nie wznowi pracy przed 10 marca
BHP nie może być formalnością
Chociaż przepisy dość szczegółowo określają obowiązki pracodawcy dotyczące zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, warto by miały one rzeczywiste przełożenie w praktyce.
Podchodząc do kwestii z punktu widzenia ryzyka zachorowań na choroby wirusowe, szczególnie istotne okazać mogą się szkolenia informacyjno – instruktażowe dla pracowników, bieżące monitorowanie destynacji podróży służbowych i odpowiednie przygotowanie do nich pracowników, a w szczególności bieżące zapewnianie niezbędnych środków higieny oraz ochrony indywidualnej, stosownie do potrzeb wykonywanej przez nich pracy.
- Jakkolwiek, nie sposób całkowicie wyeliminować ryzyka zachorowań, odpowiednia profilaktyka pozwoli na jego zmniejszenie, co biorąc pod uwagę absencję niezdolnego do pracy zespołu, przyczyni się do efektywnej pracy i dobrej kondycji całej organizacji - reasumuje ekspertka.
Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl

KOMENTARZE (0)