Proponują jak poprawić procedury legalizacji cudzoziemców

W ich ocenie odciążyłoby to Powiatowe Urzędy Pracy, które nie będą musiały wydawać decyzji odmownych. "Po wpisaniu przez podmiot zatrudniający w systemie elektronicznym danych osobowych oraz planowanego okresu zatrudnienia cudzoziemca sam system weryfikowałby, czy jest możliwość przyjęcia oświadczenia na ten okres."

- Jeżeli dopuszczalny okres zatrudnienia na podstawie oświadczenia został już wyczerpany, system automatycznie odrzucałby możliwość wpisania kolejnego okresu. PUP nie musiałby takich wniosków w ogóle rozpatrywać, a pracodawca nie musiałby ponosić bezproduktywnych kosztów - wskazuje Tomasz Chudobski, ekspert ds. prawa gospodarczego FPP i CALPE.

Czytaj też: Karty pobytu jak dobro luksusowe

Wprowadzenie zasady, że zmiana stanowiska (rodzaju) pracy na zbliżone (w ramach jednego kodu zawodu) nie wymaga zarejestrowania nowego oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi

Proponowana korekta art. 88z. Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy sprawi, że zmiana pracy na podobną (w ramach jednego kodu zawodu) nie wiązałaby się z obowiązkiem składania nowego oświadczenia. Tym samym zmniejszyłaby się liczba wniosków składanych w PUP, a w konsekwencji skróciłby się czas oczekiwania na wpisanie oświadczeń do ewidencji.

Warunkowe zniesienie obowiązku przedkładania wraz z wnioskiem o zezwolenie o pracę informacji starosty w przypadku obywateli wybranych krajów (ograniczenie stosowania do nich tzw. testu rynku pracy)

FPP proponuje także korektę art. 88c ust. 1 pkt 2 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Proponuje w niej zniesienie obowiązku przedłożenia informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy.

Federacja postuluje zniesienie obowiązku w stosunku do obywateli krajów już objętych ułatwieniami w zatrudnieniu, tj. Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Federacji Rosyjskiej oraz Ukrainy - jeżeli ostatnia opublikowana przez Główny Urząd Statystyczny stopa bezrobocia dla danego powiatu nie przekracza określonej wartości, np. 6 proc. Propozycja ma na celu odciążenie urzędników starostw ze zbędnego obowiązku i skrócenie czasu trwania postępowania o wydanie zezwolenia na pracę.

Stworzenie cudzoziemcom możliwości składania wniosków o zezwolenie na pobyt przez system ePUAP

Takie rozwiązanie sprawiłoby, że urząd wojewódzki nie musiałby digitalizować składanych tą drogą wniosków. Zostałby też zlikwidowany problem okresu pomiędzy nadaniem wniosku w placówce pocztowej a dniem otrzymania wniosku przez organ.

Uznanie za legalną pracy po upływie okresu ważności oświadczenia bez względu na to, czy cudzoziemiec uprzednio (przez okres 3 miesięcy) był zatrudniony na podstawie umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej

Należy wprowadzić korektę art. 88za ust. 1 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ponieważ w obecnym brzmieniu przepisu osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej nie mogą korzystać z zasady uznania legalności wykonywania pracy w okresie po wygaśnięciu oświadczenia, a przed uzyskaniem pozwolenia na pracę. Pojęcie zatrudnienia obejmuje różne jego formy - jest to nie tylko umowa o pracę, ale także umowy cywilnoprawne. Jednak zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 43 ustawy o promocji zatrudnienia zatrudnienie oznacza wykonywanie pracy tylko na podstawie stosunku pracy. Natomiast pojęcie wykonywania pracy przez cudzoziemca obejmuje zarówno zatrudnienie (czyli umowę o pracę), jak i wykonywanie innej pracy zarobkowej (art. 2 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy).

Czytaj też: Cudzoziemcy nie wypełnią luki kadrowej w Polsce? Rząd chce postawić na bezrobotnych

Zniesienie lub ograniczenie obowiązku uzyskania nowego zezwolenia na pracę lub na pobyt i pracę w przypadku zaoferowania cudzoziemcowi innego, podobnego stanowiska pracy w ramach struktury danej firmy

Zaproponowane brzmienie przepisów umożliwi dokonywanie zmian stanowiska/rodzaju pracy np. w ramach awansu - co jednocześnie nie będzie powodować pogorszenia warunków pracy cudzoziemca określonych w zezwoleniu na pracę (oraz w zezwoleniu na pobyt i pracę - tzw. jednolitego zezwolenia), a może je polepszyć.

Dodatkowo przyczyni się to do usprawnienia pracy w urzędach wojewódzkich - czas przeznaczony na rozpatrywanie wniosków o wydanie nowego zezwolenia w związku ze zmianą stanowiska pracy mógłby zostać przeznaczony na rozpatrywanie wniosków o wydanie „pierwszorazowego” zezwolenia czy przedłużenie zezwolenia na pracę (jednolitego zezwolenia). W powyższej propozycji możliwość zmian stanowiska ograniczono w ramach jednego kodu zawodu. Alternatywą jest całkowite zniesienie ograniczeń, za uprzednim zgłoszeniem zmian w celu zapewnienia organom administracyjnym wiedzy o charakterze faktycznie wykonywanej pracy.

Stworzenie systemu do „śledzenia” losów wniosku o wydanie zezwolenia na pracę (zezwolenia na pobyt i pracę - tzw. jednolitego zezwolenia), celem ustalenia, na jakim etapie jest sprawa (wniosek)

Wydanie jednolitych wytycznych przez MSWiA we współpracy z MRPiPS dla wszystkich urzędów (urzędy wojewódzkie, urzędy pracy) w zakresie składania tzw. oświadczenia o niekaralności podmiotu zatrudniającego, w zakresie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę, wymaganych załączników do wniosków, braku obowiązku przedłożenia oryginału dokumentów do wglądu oraz braku obowiązku przedłożenia oryginałów informacji starosty.

Sprawność różnych urzędów wojewódzkich w załatwianiu wniosków o zezwolenia na pracę i pobyt jest zróżnicowana. W ramach tych samych przepisów urzędy wypracowały różne praktyczne rozwiązania. Upowszechnienie najlepszych praktyk administracji w zakresie legalizacji pobytu i pracy oraz ich wykorzystanie przez wszystkie urzędy pozwoliłoby na zwiększenie sprawności ich pracy.

Niejednokrotnie zdarza się, że urzędnicy wysyłają pisma do wnioskodawców o konieczności złożenia dodatkowych dokumentów, nie wymienionych w liście załączników na stronach danego urzędu - co wydłuża czas wydania decyzji. Lista dokumentów wymienionych jako załączniki do wniosków jest katalogiem zamkniętym wymogów formalnych - wymaganie jakiegokolwiek dodatkowego dokumentu powoduje konieczność uzasadnienia takiej potrzeby przez osobę merytorycznie zajmująca się sprawą. Istotną przeszkodą jest oczekiwanie, żeby przy złożeniu wniosku o wydanie zezwolenia na pracę osoba upoważniona przedstawiła oryginał umowy z kontrahentem czy oryginały dokumentów dotyczących cudzoziemca, potwierdzających jego kwalifikacje (np. dyplom). Komplikuje to przekazanie dokumentów - zawsze istnieje też ryzyko ich zgubienia.

FPP wnioskuje o dookreślenie, że wnioskodawca może przedłożyć oryginały dokumentów lub kopie poświadczone za zgodność z oryginałem. Należy ponadto powiązać rejestry starosty i wojewody dotyczące oświadczeń i zezwoleń, a także testów rynku pracy - aby urzędy szybko i sprawnie pozyskiwały potrzebne im informacje bez angażowania w to stron postępowania.