Polski Ład zakłada stworzenie kontraktu o pracę. Co na to eksperci?

- Docierały do nas zapowiedzi dotyczące ograniczenia umów o dzieło i zleceń, natomiast podczas prezentacji Polskiego Nowego Ładu pojawił się wątek jednego kontraktu o pracę. Bardzo mnie to zaskoczyło, szczególnie że w czasie kryzysu mówi się raczej o uelastycznianiu stosunków pracy, a nie o ich usztywnianiu. Oczywiście bardzo ważne jest pytanie o to, jak będzie to wyglądać w praktyce – komentuje Monika Fedorczuk, ekspertka ds. rynku pracy w Konfederacji Lewiatan.

- Jako pracodawcy podchodzimy do tego pomysłu sceptycznie i podkreślamy, że nie każda umowa o dzieło czy zlecenie jest umową śmieciową. Pytanie, jak będą wyglądały szczegóły tego pomysłu - czy zwiększy to obciążenia podatkowo-składowe osób pracujących. Jeśli tak, to pomysł na pewno będzie sprzyjać podniesieniu jakości życia pracowników. Natomiast pojawia się pytanie, czy zwiększy liczbę pracujących, szczególnie w czasie kryzysu, kiedy firmy są w różnej kondycji finansowej – dodaje Fedorczuk.

Wybór pracownika

Ekspertka Konfederacji Lewiatan zwraca również uwagę, że cześć umów cywilnoprawnych jest wyborem pracownika. Wielu np. informatyków pracuje na umowach B2B z wyboru.

- Trudno w ich przypadku mówić o umowie śmieciowej, jeżeli jej wartość jest dwu-, a nawet trzykrotnie wyższa niż przeciętne wynagrodzenie w przemyśle – mówi Monika Fedorczuk.

- Może być tak, że jeśli zostanie wprowadzony jednolity kontrakt o pracę, to doświadczeni informatycy, działający na umowach B2B, wybiorą pracę za granicą, która będzie dla nich bardziej korzystna – przestrzega Fedorczuk.

Fedorczuk podkreśla również, że podwyższenie kwoty wolnej od podatku i progu podatkowego to ruch, który zapewne ma zrekompensować ewentualną stratę rzeczywistego dochodu w przypadku przejścia z umowy B2B na ewentualną umowę o pracę. Pytanie jednak, czy rozwiązania te będą wystarczające i adekwatne.

Prace tymczasowe

Do pomysłu sceptycznie podchodzi również dr Sławomir Dudek, główny ekonomista Forum Obywatelskiego Rozwoju. Jak wyjaśnia, mowy zlecenia są stosowane podczas prac tymczasowych - na okres wakacyjny czy zimowy, głównie w branży rolniczej czy turystycznej. W tych przypadkach nie mamy do czynienia z nadużyciami - ten rodzaj umowy jest tam bardzo potrzebny.

- Jeżeli wprowadzimy ostre regulacje takie jak mamy w umowie o pracę, to możemy zabić te sektory i zaszkodzić bardzo pracownikom tymczasowym. Oczywiście wyeliminowanie nadużyć w stosowaniu tego rodzaju umów jest potrzebne, ale czy problem rozwiąże jednolity kontakt? - podkreśla.

- Pytanie też, jak miałby on wyglądać. Jeżeli byłaby to forma umowy o pracę, której towarzyszyłaby umowa czasowa podobna do umowy zlecenia, to nie widzę żadnych zmian – oprócz nazwy. Jeżeli natomiast zmiany byłyby głębsze, to obawiam się, że trudne będzie osiągnięcie porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego. Mam nadzieję, ze nie pójdzie to w tym kierunku. Było parę krajów, które chciały wprowadzić tego typu zmiany, ale ostatecznie zrezygnowały. Potrzebna jest na rynku umowa, która nie nakłada na pracodawców takich obowiązków jak umowa o pracę - ocenia Dudek.