Opublikowano wzór druków zgłoszeń umów o dzieło do ZUS

Opublikowany projekt rozporządzenia ustala wzór druku RUD, na którym podmioty będą zgłaszać zawierane umowy o dzieło. Projekt formularza przewiduje obowiązek przekazania szczegółowych danych wykonawcy dzieła. Jak zwracają uwagę eksperci firmy PwC, druk pozwala na zgłoszenie umów zawartych tylko z jednym wykonawcą, co "będzie dodatkowym i czasochłonnym obowiązkiem dla płatników i osób fizycznych zlecających wykonanie określonych prac na podstawie umów o dzieło".

Wzór formularza RUD - zgłoszenie umowy o dzieło, zgodnie z projektem rozporządzenia:

Jak uzasadnia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, projekt rozporządzenia umożliwi płatnikom składek prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych, a tym samym prawidłowe zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz rozliczania składek.

Otwarta droga do kontroli

Eksperci PwC wskazują, że nowe przepisy mogą stanowić narzędzie do ukierunkowania bieżących kontroli prowadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. "Przepisy wprost wskazują również, że ZUS może przekazywać organom Krajowej Administracji Skarbowej dane dotyczące umów o dzieło w celu niezbędnym do wykonywania ustawowych zadań zmierzających do skutecznego poboru należności podatkowych i weryfikacji danych własnych oraz zadań analityczno-sprawozdawczych" czytamy. 

Uchybienie obowiązkowi zgłoszenia umów o dzieło może podlegać karze grzywny do 5 tys. zł. Jeśli w czasie kontroli okaże się, że podpisywane były niezgodne z prawem, płatnik powinien liczyć się z koniecznością uregulowanie zaległych składek, możliwymi odsetkami i opłatą dodatkową, o nałożeniu której decyduje ZUS (opłata może sięgnąć kwoty w wysokości zaległych składek).  

Jak zatem nie doprowadzić do ewentualnej kary? Podstawą jest zrozumienie definicji umowy o dzieło. To, najprościej rzecz ujmując, umowa, w której jedna ze stron bierze na siebie wykonanie dzieła, a druga - zapłatę wynagrodzenia z tego tytułu. Wykonawca umowy zobowiązuje się zatem do zrealizowania określonego rezultatu, a nie dochowania należytej staranności, co jest cechą umowy zlecenia.

- Trzeba pamiętać, że ZUS oraz sądy rozstrzygające odwołania od decyzji Zakładu restrykcyjnie podchodzą do umów o dzieło. Skupiają się na kilku elementach, które definiują ten rodzaj umów - dodaje Tomasz Kret.

Kluczową kwestią pozostaje precyzyjne określenie przedmiotu umowy - tak, by na późniejszym etapie można było zweryfikować, czy umowa rzeczywiście została wykonana.

- Na przykład: jeśli umawiamy się na przeprowadzenie wykładu z jakiejś dziedziny - to ZUS niekoniecznie uzna taką umowę za umowę o dzieło. Jeśli jednak, umówimy się na przeprowadzenie wykładu z określonej dziedziny, o specyficznej tematyce - to wówczas taka umowa powinna zostać zakwalifikowana jako umowa o dzieło - tłumaczy ekspert. - Kolejnym elementem akcentowanym przez ZUS pozostaje możliwość przeprowadzenia testu dzieła na obecność wad, czyli porównania zakontraktowanego dzieła z tym, co faktycznie otrzymujemy. Wynagrodzenie powinno zostać wypłacone po zrealizowaniu zamówienia i po wcześniejszej kontroli dzieła.

Umowa o dzieło nie może być naturalnie zawierana w przypadku stałego, powtarzalnego wykonywania tych samych czynności.