- Długi weekend majowy kojarzy się nam z kilkoma dodatkowymi dniami wolnymi od pracy.
- Jednak, jak wynika z danych stowarzyszenia Stop Nieuczciwym Pracodawcom, nie każdy, kto pracować nie musi, może liczyć na labę w tym czasie.
- Ostatnio na skrzynkę mailową stowarzyszenia dotarło kilka wiadomości od zdenerwowanych pracowników, którzy musieli zweryfikować swoje plany urlopowe.
- Odnotowaliśmy blisko 20 wiadomości w ciągu ostatniego miesiąca, których głównym tematem była majówka. Ponad połowa z nich to skargi od pracowników handlu. Pracownicy dyskontów chcieli długiego weekendu, a w wielu przypadkach okazało się to niemożliwe z powodu konieczności zapewnienia obsady w sklepach, 2 maja. Wiele sklepów poprosiło swoich pracowników o obecność już po północy, by przygotować sprzedaż - mówi Małgorzata Marczulewska, prezes stowarzyszenia.
Jak dodaje, kilka skarg dotyczyło także kierowców i pracowników firm spedycyjnych, które ze względu na braki kadrowe również musiały bardzo mocno obciąć wypoczynkowe plany pracowników. W tym przypadku zdarzyła się również skarga od kierowcy, który miał zarezerwowany urlop od wielu tygodni, wykupioną wycieczkę i… musiał jechać w trasę. Tu pytano nas, jakie są możliwości prawne, by pracodawca cofnął swoją decyzję.
Marczulewska pytana o to, jak łagodzić konflikty o urlopy, mówi wprost: nie rzucać papierami.
- Porady prawników stowarzyszenia są zazwyczaj jednoznaczne. Najlepsza w tym przypadku jest po prostu droga do porozumienia. Pracownicy muszą pamiętać, że zadaniem pracodawcy jest zapewnienie operacyjnej zdolności do kontynuacji pracy. Żadna majówka nie może być usprawiedliwieniem dla niedotrzymania kontraktów itp. Z drugiej strony pracodawca musi wiedzieć, że wypoczęty i zadowolony pracownik to zawsze lepszy pracownik. Nie radzimy konfliktów, awantur, rzucania papierami. Po prostu należy porozmawiać z przełożonymi i dojście do porozumienia - mówi Małgorzata Marczulewska.
Opcje porozumienia to np. zamiana dyżurami z innymi pracownikami czy wypracowanie ekwiwalentu, który sprawi, że pracownik będzie mieć zrekompensowane koszty zarezerwowanego urlopu.
- Niestety, im mniej pracowników na rynku pracy, tym więcej takich sytuacji. Spodziewam się, że najbliższy sezon urlopowy w wielu sektorach będzie kłopotliwy i np. w budowlance na wakacyjne wypady mało który pracownik będzie mógł liczyć. Podobnie może być w branży TSL - dodaje Małgorzata Marczulewska.
Prawo do urlopu
Zgodnie z Kodeksem pracy każdemu pracownikowi przysługuje coroczny, płatny i nieprzerwany urlop wypoczynkowy. Co istotne, nie można się go zrzec lub zamienić na ekwiwalent pieniężny. Tym samym niemożliwa jest wypłata tego świadczenia w trakcie trwania stosunku pracy, nawet gdyby taka była wola obu stron.
Wyjątki od tej zasady to m.in. sytuacja, kiedy w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę następuje przekształcenie prawa do urlopu wypoczynkowego w roszczenie o wypłatę ekwiwalentu pieniężnego (skutek ten następuje niezależnie od woli stron). Przy czym nim pracownik rozstanie się z pracodawcą, ten zamiast wypłacić mu ekwiwalent, może nakazać wykorzystanie przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, jednak tylko w okresie wypowiedzenia.
W zależności od stażu pracy urlop wypoczynkowy przysługuje w wymiarze 20 lub 26 dni na rok kalendarzowy. Krótszy wymiar przysługuje pracownikom, którzy nie mają co najmniej 10-letniego stażu pracy. Na 26-dniowy urlop wypoczynkowy mogą liczyć wszyscy pracownicy, którzy pracują dłużej niż 10 lat. Warto pamiętać, że do stażu wlicza się zarówno okres nauki jak i zatrudnienie u poprzednich pracodawców.
Apel o zmiany
Warto przypomnieć, że do Sejmu trafiła petycja, której autor apeluje o zwiększenie uprawnień pracowników w kwestii urlopu wypoczynkowego. Wnioskuje on o zastąpienie słów "może być podzielony na części" wyrażeniem "jest dzielony na nie mniej niż dwie części".
- Obecnie podział urlopu to tylko możliwość, a prawo pracownika do urlopu mówi o urlopie "nieprzerwanym", stosując przepisy literalnie, pracodawca może teoretycznie odmówić podzielenia urlopu na części wymuszając tym na pracowniku realizację całego urlopu wypoczynkowego w jednym ciągu zawierającym 16 lub 22 dni robocze, pozostawiając do jego swobodnej dyspozycji wyłącznie cztery dni urlopu na żądanie - wytłumaczy w uzasadnieniu petycji jej autor.
Jak dalej wyjaśnia, w ten sposób pracownik otrzyma szanse tylko na jeden zauważalny wypoczynek, a na kolejny będzie musiał czeka ponad 10 miesięcy.
Czytaj więcej: Rewolucja w zwolnieniach i urlopach. Będą zmiany w Kodeksie pracy
- Uważam, że taka sytuacja jest niepożądana i należy wyeliminować teoretyczną możliwość jej wystąpienia uzależniając organizację wypoczynku w kilku częściach od decyzji pracownika dostosowanej do jego stylu życia, bez możliwości odmowy pracodawcy co do podzielania urlopu na przynajmniej dwa fragmenty - zaznacza dalej autor petycji.
Druga zaproponowana zmiana we wspomnianym artykule miałaby polegać na dopisaniu na końcu art. 162 dopisku "chyba, że pracownik zawnioskuje o inną organizację urlopu".
- Uważam, że prawo pracownika do długiego urlopu wypoczynkowego jest konieczne, aby zapewnić możliwość jego regeneracji. Jednocześnie jednak przepis nie umożliwiający dobrowolnej regeneracji z tego prawa nie jest korzystny dla pracowników, których organizacja życia czyni efektywniejszą większą ilość krótszych okresów urlopu, np. ze względu na jednoczesną z zatrudnieniem edukację, opiekę nad członkami rodziny bądź choćby pasję do wielu podróży, których jednoczesna realizacja jest trudna. W ten sposób prawo to może stać się nieprzyjemnym obowiązkiem tworzącym ryzyko konfliktów z własnym pracodawcą i utrudniającym wykonywanie innych niż praca obowiązków - uzasadnia swój pomysł autor petycji.
Podkreśla, że najlepszą wiedzę co do sposobu wykorzystania dni wolnych ma sam pracownik, dlatego w Kodeksie pracy powinien znaleźć się zapis zapewniający mu taką możliwość. Wskazuje też, że taka organizacja urlopów zniechęca studentów i uczniów do pracy na podstawie umowy o pracę.
Interesują Cię biura, biurowce, powierzchnie coworkingowe i biura serwisowane? Zobacz oferty na PropertyStock.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU
KOMENTARZE (1)