Sztuczna inteligencja może ułatwić pracę sędziom i arbitrom

• Eksperci współpracujący z RE zastanawiają się, jak sztuczna inteligencja mogłaby ułatwić pracę sędziom i arbitrom.
• W sprawach prostych, wymagających szybkiego rozstrzygnięcia, AI mogłaby zastąpić arbitrów.
• Po opracowaniu odpowiedniego algorytmu wyroki w tych sporach będą zapadać zaraz po złożeniu pozwu.
• Rozstrzygnięcia wymaga też to, kto powinien odpowiadać za działania AI mające konsekwencje prawne.

Założenia pomysłu tłumaczy prawnik i konsultant Rady Europy w dziedzinie nowych technologii prof. Marek Świerczyński z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. - W projektowanych wytycznych przyjmujemy, że algorytmy mają przede wszystkim ułatwiać pracę sędziom, ale ich nie zastąpią. Przykładowo AI może być przydatna przy przygotowywaniu tych fragmentów rozstrzygnięcia, które mają charakter bardziej techniczny – mówił.

Według eksperta sztuczna inteligencja mogłaby ewentualnie zastąpić arbitrów. Podkreśla on jednak, że dotyczyłoby to prostych spraw, w których wyrok zostaje wydany na podstawie dokumentów, np. faktur, a które wymagają szybkiego rozstrzygnięcia.

Aktualnie sądy polubowne, by znacznie przyspieszyć rozwiązywanie tego typu sporów, tworzą tzw. procedury przyspieszone, charakteryzujące się znacznie krótszymi terminami poszczególnych czynności i uproszczonym podstawowym trybem procedowania. Taka procedura obowiązuje np. w największym w Polsce sądzie polubownym, czyli Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

W jej ramach arbitrzy SA przy KIG zobligowani są wydać wyrok maksymalnie w ciągu sześciu miesięcy. Termin ten wydaje się bardzo krótki, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę czas pracy polskich sądów (średnio na wyrok w sprawach gospodarczych tylko w pierwszej instancji czeka się 15 miesięcy). Po opracowaniu odpowiedniego algorytmu, może się jednak okazać, że wyroki w tych najmniej skomplikowanych sporach będą zapadać niemal zaraz po złożeniu pozwu.

Ułatwienie pracy sędziów i arbitrów to nie jedyny cel ekspertów pracujących przy Radzie Europy. Przypomnijmy, prace nad AI w ostatnich latach znacznie przyspieszyły. Systemy te są w stanie uczyć się, samodzielnie podejmować decyzje, a nawet tworzyć dobra intelektualne. A to nie mieści się w ramach obowiązujących zasad prawnych, bo te stworzono z myślą o człowieku. Rozstrzygnięcia wymaga np. pytanie, kto powinien odpowiadać za działania AI mające określone konsekwencje prawne? Nieuregulowanie tych kwestii m.in. pogarsza sytuację osób poszkodowanych przez AI.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

Podobał się artykuł? Podziel się!