Ponad 400 tys. maturzystów we wtorek, 3 lipca, pozna wyniki egzaminu maturalnego. Wzorem lat ubiegłych, część z nich zadowolona nie będzie. Sprawdziliśmy, jakie narzędzia ma abiturient, który uważa, że został zbyt słabo oceniony?
- Możliwość wglądu do prac maturalnych, jak i prawo do podważenia ocen egzaminatora od wielu lat są przedmiotem dyskusji i sporów. Młodzież jest coraz bardziej świadoma swoich praw i domaga się ich skutecznej ochrony - komentuje prof. Sierpowska.
Jak dodaje, na przestrzeni kilku ostatnich lat możliwość kwestionowania wyników egzaminu maturalnego była analizowana przez wymiar sprawiedliwości. Postępowania kończyły się jednak orzeczeniami niesatysfakcjonującymi dla skarżących.
- Sądy administracyjne nie traktują wyników matury ani świadectwa dojrzałości jako rozstrzygnięć administracyjnych, a jako czynności, które potwierdzają stan wiedzy, stąd też nie mogą być one przedmiotem kontroli sądowej. Ostatnie zmiany w prawie potwierdzają brak możliwości wejścia w spór sądowy w tych sprawach. Nie oznacza to jednak, że maturzystom nie przysługują żadne instrumenty prawne - wyjaśnia.
Warto przypomnieć, że przed 2017 r. absolwenci mieli wyłącznie prawo wglądu w prace. Natomiast w 2017 r. do postępowania weryfikacyjnego został włączony nowy podmiot - Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, które ma za zadanie uczestniczyć w procedurze weryfikacji wyniku.
Ta uregulowana jest w ustawie o systemie oświaty. Jak wyjaśnia prof. Sierpowska, obok wspomnianego Kolegium uczestniczy w niej okręgowa komisja egzaminacyjna i Centralna Komisja Egzaminacyjna. Cała procedura obejmuje trzy etapy: wglądu do pracy, weryfikacji sumy punktów oraz postępowania odwoławczego. To, czy wszystkie etapy zostaną uruchomione, zależy wyłącznie od absolwenta.
Czytaj więcej: Oto nowe prawo oświatowe. MEN opublikował projekt nowelizacji
Co istotne, na wszczęcie postępowania nie ma wpływu wynik matury. Mogą je zainicjować zarówno osoby, które nie zdały egzaminu dojrzałości, jak i te, które zdały, ale chcą podwyższyć sumę uzyskanych punktów.
Taki wniosek o wgląd do sprawdzonej i ocenionej pracy należy złożyć do dyrektora właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej w ciągu 6 miesięcy od ogłoszenia wyniku. W ciągu 5 dni roboczych od wpłynięcia wniosku, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wyznacza termin i miejsce wglądu oraz informuje o tym wnioskodawcę. Dostęp do pracy ma tylko jej autor. Udostępnia się ją w obecności pracownika okręgowej komisji egzaminacyjnej, na czas nie krótszy niż 30 minut. Nie można ujawnić danych osobowych egzaminatora. Absolwentowi nie wolno wykonać kserokopii pracy, może on natomiast sporządzać notatki, a od 2017 r. również fotografować pracę. Dzięki temu absolwent może skonsultować rozwiązanie zadań na przykład z nauczycielem przedmiotu.
Warto pamiętać, że CKE zaleca, aby już na etapie wglądu do prac, dążyć do wyjaśnienia wątpliwości zgłaszanych przez wnioskodawcę. Jednak, jak wskazuje prawnik z SWPS, nie zawsze jest to możliwe. Jeżeli absolwent podważa wynik, może wnioskować o weryfikację sumy punktów uzyskanych z egzaminu maturalnego.
Czytaj więcej: "Nauczyciel powinien przestać być powsinogą, który biega za pracą od szkoły do szkoły"
Taki wniosek z uzasadnieniem składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od wglądu do pracy. Absolwent może wskazać na błąd arytmetyczny w sumowaniu punktów albo podważyć ocenę danego zadania. W drugim przypadku dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wyznacza nowego egzaminatora do powtórnego sprawdzenia części pracy. Całe postępowanie nie powinno przekroczyć dwóch tygodni.
- Warto podkreślić, że na tym etapie może, ale nie musi dojść do zmiany wyniku egzaminu dojrzałości. Jeżeli wskutek przeprowadzonej weryfikacji suma punktów zostanie podwyższona, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej powinien ustalić nowy wynik egzaminu maturalnego oraz wydać świadectwo dojrzałości (dotyczy osób, które wcześniej nie zdały matury) lub anulować dotychczasowe świadectwo (jego aneks) i wydać nowe dokumenty - wyjaśnia ekspertka z zakresu prawa.
Odwołanie od wyniku
Maturzyści powinni też pamiętać, że w momencie, gdy nie zadowala ich przebieg dotychczasowego postępowania może złożyć odwołanie do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Jest to odwołanie od wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego. Wnosi się je wraz z uzasadnieniem za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o wyniku weryfikacji.
- Warto tu zwrócić uwagę na trzy kwestie. Odwołanie wnosi się od wyniku weryfikacji, a zatem może to dotyczyć sytuacji, w której w poprzednim etapie nie zmieniono wyniku egzaminu albo wynik podwyższono, ale w stopniu niezadowalającym absolwenta. Odwołanie musi być uzasadnione. Absolwent powinien wykazać, że rozwiązanie zadania jest nie tylko merytorycznie poprawne, ale spełnia również warunki określone w poleceniu do danego zadania oraz instrukcji dla zdającego zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym. Obowiązuje pośredni tryb wniesienia odwołania. Oznacza to, że pierwszym organem, do którego trafia odwołanie z jest dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej. Może on w całości uwzględnić zgłoszone zarzuty, zmienić wynik egzaminu i wydać świadectwo dojrzałości. Jeżeli jednak nie zgadza się z treścią odwołania, przesyła je wraz z kopią rozwiązanych zadań egzaminacyjnych do Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Dalej sprawa trafia do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego - przypomina najważniejsze wytyczne prof. Sierpowska.
Czytaj więcej: Bez gimnazjów i zawodówek, z 8-letnią podstawówką. Kto wygrał, a kto przegrał na zmianach w oświacie?
Każde odwołanie rozpatrywane jest w składzie 2-osobowym. Prace egzaminacyjne przekazywane są arbitrom w postaci zanonimizowanej, za pośrednictwem platformy internetowej. Arbitrzy umieszczają na platformie indywidualne oceny każdego wskazanego w odwołaniu zadania.
W kolejnym etapie, Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego podejmuje rozstrzygnięcie oraz sporządza uzasadnienie, uwzględniając indywidualne oceny arbitrów oraz zasadność argumentów podniesionych w odwołaniu. Te dokumenty przekazywane są dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej i absolwentowi. Jeżeli Kolegium podwyższyło sumę punktów, to dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala nowy wynik części pisemnej egzaminu maturalnego i wydaje odpowiednie dokumenty (świadectwo dojrzałości lub aneks do świadectwa). Należy zaznaczyć, że rozstrzygnięcie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest ostateczne i nie przysługuje na nie skarga do sądu. Rozstrzygnięcie to kończy postępowanie w sprawie weryfikacji wyników egzaminu maturalnego.
Na wszelki wypadek przypominamy - termin poprawkowych egzaminów maturalnych zaplanowano między 21 - 22 sierpnia.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU
KOMENTARZE (4)