Tegoroczna odsłona raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki”, opracowywanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, zebrała rekordową liczbę dobrych praktyk CSR – 811.
– Społeczna odpowiedzialność biznesu staje się już nie tylko szlachetnym wyborem firm, ale także pewnego rodzaju wymogiem związanym z oczekiwaniem społecznym. Brak dialogu z interesariuszami, ignorowanie ich potrzeb i oczekiwań może skutkować słabszą pozycją konkurencyjną i mniejszymi udziałami w rynku. Firma może stracić nie tylko klientów, ale być też mniej atrakcyjna dla wykształconych i utalentowanych pracowników – mówi Magdalena Rędziniak, dyrektor ds. CSR w Orange Polska.
W obszarze „ład organizacyjny" opisanych jest 36 dobrych praktyk zgłoszonych przez 28 firm. Podobnie było w 2014 r. – wówczas odnotowano 35 praktyk w tym obszarze.
Po raz kolejny najwięcej uwagi firmy poświęciły etyce w firmie. 15 praktyk zgłosiły wyłącznie duże firmy. Działania te opierają się na posiadaniu kodeksu etyki. Tego rodzaju dokument posiada m.in. Agencja Rozwoju Przemysłu, ANG Spółdzielnia Doradców Kredytowych, Best, Stena Recykling, Scanmed, Pekaes. O kodeks zadbały również: KPMG, Vibus, UPC, ING, Credit Agricole, Cemex oraz Tauron.
Również PKP zdecydowała się na wdrożenie kodeksu. – Generalnie uważa się, że najbardziej pozytywnie postrzegane spółki mają swój kodeks etyczny. Wyróżnia on nowoczesne firmy. I rzeczywiście jest tak, że w wielu krajach inwestorzy, np. na giełdzie, interesują się firmami, które są transparentne i zachowują się etycznie – mówi Jacek Wojciechowicz, rzecznik etyki Grupy PKP.
Z kolei PKN Orlen, jako jedyna polska spółka, znalazł się na liście 131 Najbardziej Etycznych Firm Świata stworzonej przez niezależny ośrodek badawczy, promujący dobre praktyki i etykę w biznesie „The Ethisphere Institute". I to po raz trzeci z rzędu. Posiada nie tylko kodeks dla pracowników, ale również wskazówki postępowania dla dostawców. Dokument opisuje standardy społeczne, środowiskowe, a także etyczne i związane z ładem korporacyjnym.
– Etyczne prowadzenie biznesu to dla PKN Orlen kwestia fundamentalna – mówi Wojciech Jasiński, prezes spółki. – Orlen stale się rozwija. Dobrze, że możemy to robić w oparciu o stabilne fundamenty wartości korporacyjnych – dodaje.
Wojciech Jasiński (fot. PTWP/Szymon Jankowski)Firmy w trosce o etykę zatrudniają rzeczników, np. PKP czy ANG Spółdzielnia Doradców Kredytowych. Ponadto spółki umożliwiają pracownikom anonimowe zgłaszanie problemów za pomocą skrzynek lub linii telefonicznej. W Best istnieje skrzynka wykroczeń etycznych, za pomocą której można zgłaszać przypadki łamania zasad kodeksu etyki.
Z kolei pracownicy UPC mają do dyspozycji całodobowy telefon zaufania, obsługiwany przez niezależną firmę, której konsultanci przygotowani są do udzielania pomocy w zgłaszanych kwestiach etycznych. Podobnie jest w PKP, gdzie funkcjonuje Linia Etyki. Obsługiwana jest przez kancelarię adwokacką, która ma obowiązek chronić dane osobowe dzwoniących.
Natomiast w Carrefour jest zarówno infolinia, jak i specjalna skrzynka do zgłaszania sugestii. – Pracownicy anonimowo mogą komunikować wszelkiego rodzaju uwagi na temat sklepów i firmy. Wszystkie informacje zostają przekazane do działu personalnego w celu analizy – komentuje Justyna Orzeł, dyrektor zasobów ludzkich Carrefour Polska.
Ważnym zagadnieniem dla pracodawców jest także odpowiedzialne zarządzanie. Tutaj również prym wiodą duże spółki. Z raportu FOB wynika, że wyzwaniem dla firm w tym obszarze jest budowanie efektywnych strategii społecznej odpowiedzialności, które łączą się z biznesową działalnością przedsiębiorstwa, stanowią wsparcie w tym zakresie, a jednocześnie odpowiadają na najpoważniejsze wyzwania społeczne.
Na stworzenie i wdrożenie strategii CSR pokusiły się m.in. Bank Gospodarstwa Krajowego, ARP, Polpharma, T-Mobile, Międzynarodowy Port Lotniczy Kraków-Balice, Basf, Bank BGŻ BNP Paribas i PKN Orlen.
W Polsce od 2017 r. będzie obowiązywać nowa dyrektywa UE o raportowaniu danych pozafinansowych oraz informacji nt. różnorodności. Już dziś nowe regulacje są wyprzedzane przez praktyki wielu firm, które prezentują dane dotyczące wpływu na środowisko i społeczeństwo w postaci tzw. raportów społecznych.
– Wdrożenie procesu raportowania społecznego, a potem ostatecznie wydanie raportu – czy to wersji publikacji drukowanej czy online – pozostaje dużym wyzwaniem dla firm i organizacji. Potwierdza to jednak dojrzałość w zakresie społecznej odpowiedzialności, komunikacji z interesariuszami, poszanowania środowiska naturalnego – mówi Mirella Panek-Owsiańska, prezes Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
Mirella Panek-Owsiańska (fot. mat.pras.)Przykładowo grupa Lotos, raportująca nieprzerwanie od 2008 r., opublikowała „Zintegrowany Raport Roczny" w wersji elektronicznej. Publikacja ma postać interaktywnej, przyjaznej użytkownikowi platformy internetowej, której odbiorcy z łatwością docierają do interesujących ich danych, a także mogą m.in. porównywać wyniki, samodzielnie generować analizy oraz wykresy itd. Od momentu opublikowania w czerwcu 2015 r. raportu za 2014 r. odnotowano ponad 16,5 tys. wejść na stronę.
Czytaj też: Oto najlepsze raporty społeczne 2015 r.
Z kolei raport Orlenu został wyposażony w interaktywne narzędzia, które podnoszą jego funkcjonalność (są to m.in. wskaźniki KPI – Key Performance Indicators, model biznesowy, matryca istotności, mapa interesariuszy). Zawiera także materiały wideo, porównywarkę danych, interaktywny słownik i tabelę wskaźników GRI – Global Reporting Initiative oraz ankietę online.
Prawa człowieka
Jak pokazują wyniki raportu FOB, w tym obszarze zgłaszana jest najmniejsza liczba praktyk – zaledwie 12. Są one związane głównie z tematyką zarządzania różnorodnością, a także ze wsparciem kobiet w miejscu pracy. Eksperci podkreślają, że jest to istotny element CSR.
– 70 proc. Polaków uważa, że klienci, oceniając firmę, zwracają największą uwagę na to, jak traktuje ona swoich pracowników. Co kryje się za tym pojęciem? Najważniejsze jest terminowe wypłacanie wynagrodzeń, następnie szkolenia umożliwiające rozwój zawodowy, a także tworzenie przez pracodawcę przyjaznych warunków pracy dla kobiet z dziećmi – wyjaśnia Anna Potocka-Domin, wiceprezes Business Centre Club, członek rady programowej Global Compact w Polsce.
– Pracownicy zwracają również uwagę na to, jak traktowani są starsi z nich, czy prowadzona jest jasna polityka kadrowa, cenią otwartość zarządu w komunikacji. Młodsi pracownicy oczekują przestrzegania czasu pracy i możliwości zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Sami pracownicy przyznają, że rewanżują się dbającemu o nich, etycznie ich traktującemu pracodawcy większą motywacją do pracy, zaangażowaniem i efektywnością – dodaje Potocka-Domin.
Anna Potocka-Domin (Fot. Facebook/Business Centre Club)Coraz więcej firm podpisuje Kartę Różnorodności – dotychczas na taki krok zdecydowało się ponad 100 firm, np. Cemex, Carrefour, Żywiec, Bank BPH, Castorama, Danone, KPMG, Orange, PGNiG, Skanska, T-Mobile, Unilever czy Volkswagen Motor Polska.
W obszarze praw człowieka działają nie tylko duzi gracze. Na przykład grupa Aterima (zatrudniająca 115 osób) opracowała publikację „Przeciwdziałanie handlowi ludźmi wśród pracowników delegowanych do pracy za granicą. Casebook dla pracodawców”. Z kolei „Kampania na rzecz Poczucia Własnej Wartości” realizowana jest przez spółkę Job Impuls Polska (zatrudniającą 100 osób). Akcja ma na celu wyjście naprzeciw potrzebom grup narażonych na dyskryminację w procesach rekrutacji, m.in. osób 50+, kobiet, niepełnosprawnych, przedstawicieli środowisk LGBT czy więźniów. Dodatkowo firma przeprowadziła pierwsze na polskim rynku badanie łączące potrzeby pracodawców oraz osób z niepełnosprawnością – „Pracodawca na TAK”.
O prawa niepełnosprawnych dba również firma PwC (program „PwC bez barier”), Capgemini (program „Win with Capgemini”), a także spółka Otto, która podwoiła w 2015 r. zatrudnienie wśród osób z niepełnosprawnościami.
Natomiast spółka Infosys Polska utworzyła specjalny zespół – diversity team, który integruje wszystkich pracowników spółki.
– Zarządzanie multikulturowym zespołem nie jest łatwe, dlatego organizujemy szkolenia kulturowe dla kadry kierowniczej. Dużym wsparciem dla menedżerów jest również zespół diversity, organizujący debaty oraz fora dyskusyjne, aby ludzie mogli wymienić się opiniami i doświadczeniami – mówi Magdalena Jóźwiak, kierownik ds. personalnych w Infosys BPO Polska.
Magdalena Jóźwiak (Fot. mat. pras.)Pracodawcy walczą także z różnorodnością ze względu na płeć. Jak pokazują badania ManpowerGroup, kobiety stanowią obecnie 50 proc. światowej siły roboczej, a mimo to liczba zajmowanych przez nie stanowisk kierowniczych wynosi mniej niż 25 proc.
Loża Kobiet Biznesu to inicjatywa PwC, której celem jest zwiększenie udziału kobiet na stanowiskach kierowniczych poprzez aktywne wspieranie przedsiębiorczości kobiet oraz promowanie współpracy i partnerstwa w biznesie. Natomiast Bank BPH i EDC – GE Company Polska współpracują z organizacją Women’s Network. The Boston Consulting Group (zatrudniający 130 osób) chcąc zwiększyć udział kobiet wśród kandydatów do pracy, zorganizował serię inicjatyw skierowanych do studentek najlepszych uczelni biznesowych i technicznych w kraju.
Praktyki z zakresu pracy
Kwestie pracownicze są dla firm jednymi z najważniejszych zagadnień w obszarze społecznej odpowiedzialności (zgłoszono 113 praktyk). Największy nacisk spółki kładą na działania ukierunkowane na bezpieczeństwo w miejscu pracy, szkolenia i rozwój oraz zdrowie pracowników.
Z zarejestrowanych przez GUS danych (zgłoszonych na formularzu Z-KW Statystyczna karta wypadku) wynika, iż liczba poszkodowanych w wypadkach w pracy wyniosła w 2015 r. ogółem 87 622 osoby i była mniejsza o 1,1 proc. w stosunku do liczby poszkodowanych w roku wcześniejszym.
Najczęstszą przyczyną wypadków w pracy było nieprawidłowe zachowanie się pracownika (59,2 proc.). Dlatego ważne jest propagowanie właściwych postaw zatrudnionych. Wie o tym firma 3M, która nagradza tych, którzy stosują się do wymaganych zasad i przepisów w zakresie BHP (projekt "Walk and talk – obserwuj i rozmawiaj”).
Wiedzę pracowników w zakresie BHP pogłębiają także spółki Anwil, Polpharma, Skanska, Cemex, Lotos, Velux i Orlen. O bezpieczeństwo pracowników dbają również Kompania Piwowarska, Lubelski Węgiel „Bogdanka”, Schenker czy Dozamel (zatrudniający 210 osób).
Pracodawcy przywiązują wagę także do zdrowia pracowników. Dość często firmy stawiają na promocję zdrowego tryby życia (np. bank BPH). Niektóre tworzą ambulatorium dla zatrudnionych albo centra rehabilitacji (np. Volkswagen Motor Polska). Firmy wpierają także aktywność sportową poprzez karnety sportowe czy dostęp do sauny i siłowni (np. Future Processing). Są też i tacy, którzy płacą za dojeżdżanie do pracy rowerem (np. Blue Media).
Siłownia Future Processing (Fot. Future Processing)Z badania Pracuj.pl „Specjaliści na rynku pracy" wynika, że 57 proc. pracowników do zmiany motywuje brak możliwości rozwoju. Pracodawcy zauważyli problem i proponują zatrudnionym szkolenia. Są firmy, które stawiają na wewnętrznych trenerów (np. Dentsu Aegis Network Polska czy Bank BPH). Inne wspierają karierę młodych, którzy mają potencjał (np. EDF Polska). Niektórzy z kolei oferują pracownikom nowoczesne metody rozwoju, tj. grywalizację (np. Orange). Są i takie spółki, które pozwalają zdobywać doświadczenie w zagranicznych oddziałach firmy (np. KGHM czy Volkswagen Poznań).
Czytaj też: Szkolenia i rozwój. Dzięki nim menedżerowie są więcej warci na rynku pracy
Kolejnym ważnym aspektem CSR jest work-life balance. Z ankiety Kelly Global Workforce Index wynika, że aż 42 proc. osób w zamian za podwyżkę czy awans oczekuje zachowania większej równowagi pomiędzy życiem prywatnym a pracą.
Spora część udogodnień jest kierowana do rodziców. Przyzakładowy żłobek (np. PKN Orlen), opieka medyczna dla członków rodzin pracowników (np. ARP), opieka dla dzieci w miejscu pracy (np. Dentsu Aegis Network Polska), miejsca parkingowe dla kobiet w ciąży (np. EDF Polska), mniejsza liczba godzin pracy (np. Volkswagen Motor Polska) oraz dni, kiedy można przyprowadzić ze sobą dzieci do pracy (np. T-Mobile) – to tylko niektóre przykłady benefitów dla rodziców.
Jednak nie tylko rodzice są adresatami work-life balance. Niektórzy pracownicy mogą liczyć na elastyczny czas pracy (np. Intel), pracę zdalną (np. PwC), rok przerwy od pracy, tzw. sabbatical (np. Mars Polska), masaże biurowe (np. Dentsu Aegis Network Polska) czy chillout roomy w miejscu pracy (np. Google).
Siedziba Google w Mountain View w Kalifornii (fot. Google)Pracownicy firm chętnie angażują się w wolontariat. Bardzo często to oni sami są pomysłodawcami projektów. Zatrudnieni w firmie Whirpool pomogli w budowie nowych mieszkań dla wychowanków ośrodka opiekuńczo-wychowawczego. Z kolei pracownicy puławskich Azotów postanowili wymienić dach na garażu OSP w Rogowie. Firma Prologis natomiast odnowiła plac zabaw oraz zasadziła drzewa w siedleckiej Wiosce Dziecięcej SOS.
Coraz bardziej popularny staje się również wolontariat kompetencyjny, w który angażują się nie tylko pracownicy (np. Bank Gospodarstwa Krajowego, Tabacco Polska), ale również menedżerowie i prezesi. Wyższa kadra kierownicza pomaga np. start-upom w wypracowaniu nowych rozwiązań, które mają przynieść zmianę na polu biznesowym i społecznym.
Środowisko
W obszarze „środowisko" zaprezentowanych jest 57 praktyk realizowanych przez 37 firm. Raport FOB pokazuje, że wiele inicjatyw jest podejmowanych w zakresie edukacji ekologicznej – zarówno skierowanej do pracowników, jak i lokalnej społeczności – oraz akcji prośrodowiskowych firm (np. Credit Agricole Bank Polska czy Ikea).
W praktykach dominuje podejście naprawcze. Firmy szukają rozwiązań, które pomogą naprawić to, co wcześniej „zepsuły”. Przykładowo Tauron Wytwarzanie i Tauron Wydobycie postawiły sobie cel uzyskania do 2020 r. możliwości zagospodarowania 90 proc. odpadów poprodukcyjnych powstałych w należących do nich kopalniach, elektrowniach i elektrociepłowniach. Z kolei Lotos oczyszcza wodę przemysłową w rafinerii na rzece Motławie z wykorzystaniem innowacyjnej instalacji słomianej.
Spółki wykazują troskę o zwierzęta, a także dbają o zanieczyszczenie środowiska. Na przykład Orlen odbudowuje populację sokoła wędrownego. Na dwóch kominach zakładu produkcyjnego w Płocku od 17 lat istnieją budki lęgowe, w których przyszło na świat ponad 40 piskląt zagrożonego gatunku.
Pisklę sokoła wędrownego – lęg 2013 (Fot. orlen.pl)Z kolei firmowa flota T-Mobile wzbogacona została o auta elektryczne Mitsubishi i-MiEV, które nie emitują dwutlenku węgla, zużywają mniej materiałów eksploatacyjnych, generują mniejsze koszty i niski poziom hałasu. Inne firmy (np. HP czy Polpharma) promują jazdę na rowerze wśród pracowników.
Firmy dbają również o recykling (np. PwC czy Żywiec Zdrój), ekoprodukty (np. Cemex czy Ikea) oraz ekobiura (np. ING Bank Śląski).
Jeśli chodzi o odnawialne źródła energii, to zgłoszono zaledwie 3 praktyki. PGE oferuje klientom biznesowym ekoenergię, która pochodzi z odnawialnych źródeł i jest wytworzona w elektrowniach wodnych i wiatrowych. Dodatkowo PGE oddała do użytku pierwszą elektrownię fotowoltaiczną – na Górze Żar. Z kolei Bank Ochrony Środowiska posiada zaświadczenie, że zużywana przez niego energia pochodzi z polskiego źródła odnawialnego.
Uczciwe praktyki operacyjne
Obszar „uczciwe praktyki operacyjne" zawiera opisy 22 praktyk realizowanych przez 20 firm. Firmy najczęściej edukują rynek z zakresu zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu lub z tematów powiązanych z ich podstawową działalnością biznesową. Robią to nie tylko duże firmy, tj. Henkel, ING Bank Śląski czy Luxoft, ale również spółki z sektora MŚP i mikroprzedsiębiorstwa.
Przykładowo firma Sotrender (zatrudniająca 23 osoby) stworzyła darmową aplikację mobilną Sombrero, która uczy, jak skutecznie promować własny biznes w mediach społecznościowych. Z kolei projekt „Praktyki odpowiedzialnego biznesu firmy – rola zarządów i rad nadzorczych” CSRinfo (zatrudnionych 5 osób) to program uwzględniający potrzeby rad nadzorczych i oczekiwania w obszarze CSR. Przeprowadzone zostały badania, stworzono bezpłatny poradnik oraz zorganizowano cykl konferencji.
Dla przedsiębiorców istotne są także relacje z dostawcami i interesariuszami. Na przykład w Cemeksie wdrożono audyty BHP kierowców i środków transportu wśród dostawców usług transportowych oraz miejsc dostaw produktów. Polpharma,PKN Orlen i LPP z kolei stworzyły kodeksy postępowania. Amplus rozpoczął dialog w całym łańcuchu produktu: od firm nasiennych, producentów, dystrybutorów aż po odbiorców. Natomiast PwC stworzyło forum dla interesariuszy – Klub Innowatorów Społecznych.
Zagadnienia konsumenckie
W obszarze „zagadnienia konsumenckie" opisanych jest 26 dobrych praktyk zgłoszonych
przez 17 firm. Pracodawcy duży nacisk kładą na kwestie dostępności swoich produktów i usług, także dla grup defaworyzowanych. Odbiorcami tych działań są m.in. osoby z niepełnosprawnością (np. niesłyszące) bądź osoby starsze.
Na przykład Bank BPH i ZUS, działając przeciwko wykluczeniu finansowemu osób starszych, wspólnie stworzyli Kapitalne Konto, które jest proste w obsłudze i przejrzyste. Dodatkowo obniżono opłaty za prowadzenie konta, a 5 proc. wydatków w aptekach zrealizowanych za pomocą karty zostaje zwrócone osobom starszym.
T-Mobile natomiast w ramach partnerstwa Karty Dużej Rodziny przygotował specjalną ofertę dla rodzin wielodzietnych – liczne upusty.
Z kolei placówki Credit Agricole posiadające przy wejściu schody o wysokości nieprzekraczającej 50 cm zostały wyposażone w przenośne, teleskopowe szyny najazdowe, umożliwiające osobom na wózkach inwalidzkich dostanie się do wnętrza.
Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej
W tym obszarze – jak co roku – zgłoszono w badaniu FOB najwięcej praktyk – aż 186. Wiele firm podejmowało działania charytatywno-filantropijne, w ramach których pracownicy wspomagają osoby potrzebujące. Bardzo dużo projektów ukierunkowanych jest także na edukację – zarówno osób dorosłych, jak i młodzieży oraz dzieci. Część działań prowadzą spółki z sektora MŚP.
Wiele firm spełnia marzenia dzieci, wcielając się w rolę Świętego Mikołaja (np. Anwil czy ArtGroup). Nierzadko pracownicy włączają się w promocję krwiodawstwa (np. Lubelski Węgiel „Bogdanka” czy Dozamel). Z kolei Fundacja BGK, działająca przy Banku Gospodarstwa Krajowego, wsparła cykl warsztatów „Trening Pewności Siebie" dla dzieci – ofiar przemocy rówieśniczej – i ich rodziców.
Teens Matter to program edukacyjny stworzony przez PwC, by pomóc młodzieży znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej lub rodzinnej poprzez motywowanie jej do rozwoju, wspieranie jej talentów oraz umiejętności cenionych na rynku pracy. Natomiast KPMG od lat wspiera dwa domy dziecka, np. organizując wycieczki dla dzieci.
Superścieżka jest pionierskim projektem mającym na celu zagospodarowanie przestrzeni miejskiej w Krakowie, zgodnie z potrzebami mieszkańców. Skanska w Polsce jest jednym z inicjatorów projektu. Z kolei Transition Technologies (zatrudniająca 140 osób) stworzyła dwie aplikacje. Pierwsza z nich, „Pomoc w górach”, umożliwia podróżnikom, którzy znaleźli się w tarapatach, kontakt z ratownikami i podanie dokładnego położenia. Druga – „Seeing Assistant" to aplikacja dla osób niewidomych, która nawiguje po mieście, rozpoznaje kolory i źródła światła, a także pozwala korzystać z telefonu jak z lupy.
MENU
KONFERENCJE ZARZĄDZANIE EDUKACJA REKRUTACJA PRACA TYMCZASOWA PR WEWNĘTRZNY CSR BPO ZWIĄZKI ZAWODOWE PRAWO PRACY WYWIADY PRZEMYSŁ RYNEK ZDROWIA FMCG KADRY W ADMINISTRACJI RESTRUKTURYZACJA EMPLOYER BRANDING START-UPY15 listopada 2017
Puls HR
PKN ORLEN, Spółka Basell Orlen Polyolefins oraz Urząd Miasta Płocka, w ramach CSR współdziałają np. w ramach fundacji Fundacji „Fundusz Grantowy dla Płocka”, która służy wspieraniu najlepszych projektów oraz idei zmierzających do realizacji celów wpisujących się w Strategię Zrównoważonego Rozwoju Miasta Płocka (fot.orlen.pl) 
Udostępnij
Źródło: FOB
